Kelam – İslam İnanç Esasları – Zorlayan Sorular – Test 1

Peygamberlerin güvenilir, doğru sözlü, güzel ahlâk sahibi, merhametli olmaları, iyiliği emredip kötülükten sakındırmaları, ilâhî mesajı bizzat uygulayıp insanlara örnek teşkil etmeleri, öğretilerinin erdemli bir toplum için vazgeçilemez ilkeler konumunda bulunması, tebliğ ettikleri vahiy ürünü metnin lafız ve muhteva bakımından erişilmez bir üstünlük taşıması gibi hususlar; Aşağıdaki mucize türlerinden hangisinin kapsamında değerlendirilir?

Hasan-ı Basri'nin Uluhiyyet ile ilgili görüşü;

I. Allah Teâlâ’nın kemal sıfatları vardır, onlarla nitelendir.

II. Allah Teâlâ ahirette müminler tarafından görülecektir.

III. Her insan, mahlûkat üzerinde düşünerek Allah’ın var olduğunu idrak edebilir.

Hangisinde doğru olarak verilmiştir?

İnanç Türkçe’de “Bir düşünceye gönülden bağlanmak, Allah’a veya bir dine inanma, birine duyulan güven duygusu, bir kimse ya da şeyin doğruluğunu, büyüklüğünü ve gücünü sarsılmaz bir duygu ile benimsemek” anlamına gelir.
Buna göre;
I.   İman
II.  İtikat
III. İbadet
Yukarıda verilenlerden hangisi inancın Arapça karşılığıdır?

İlâhî sıfatlar içinde Allah-kâinat-insan ilişkisini ifade edenler, fiilî sıfatlar grubunu oluşturmaktadır. Bu sıfatlar da diğer sıfatlar gibi sonsuz olup daha çok “yapmak, yaratmak ve oluşturmak” anlamlarına gelen tekvîn kavramıyla ifade edilmektedir. -------- âlimler tekvîn sıfatını sübûti sıfatlara dahil ederken, --------- alimler ise müstakil bir sıfat olarak görmemişlerdir. Onlara göre fiili sıfatlar doğrudan sıfat olmayıp ilim, kudret ve irade sıfatlarının fonksiyonlarıdır.
Yukarıdaki boşluklara sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?

İnsanların Allah’ın varlığının ispatına duydukları ihtiyaç, karakterlerine ve yetişme tarzlarına göre değişir. İnanmak için herhangi bir delile ihtiyaç duymayan insanlar yanında bu konuda mucize gibi olağanüstü hadiselere ya da güçlü aklî delillere ihtiyaç duyanlar da vardır.
Buna göre İslam’da Allah’ın varlığını ispatlamak için yapılan bu faaliyetlere ne ad verilmektedir?

kelamın konuları içinde;

I. Vahyin keyfiyeti meselesi,

II. Allah'ın sıfatları meselesi,

III. Peygamberlerin sıfatları meselesi,

ilahiyat başlığı altında tartışılması gereken konudur?

İslam dini, insana sevk ettiği inanç esaslarını araştırıp, delil, akıl, tefekkür ve düşünceye dayandırarak iman etmesine önem vermiştir. Böyle iman türüne tahkikî iman denmektedir. Buna göre bu imanâ sahip kişilere ne ad verilmektedir?

• İbadetler,
• Dinî ayin ve bayramlar,
• Günahların kefareti,
• Yiyecekler,
• Kurbanlar
• Evlilik
gibi konulara ait hükümlerin yer aldığı Muhtevası verilen bölüm aşağıdakilerden hangisidir?

Bazı mezheb imamları ameli imandan bir cüz saymadığı için amellerini yapmayanların o ameli inkar etmediği sürece müslüman olduğunu savunur.
Buna göre;
I.   Haricciye,
II.   Mutezile,
III. Zeydiyye
IV. Selef alimleri
Yukarıda verilenlerden hangileri ameli imandan bir cüz olarak kabul ederler?

Toplumların inançsızlığa yöneltilmesinde önderlik yapan sosyal baskı gruplarından birisi de varlıklı olmanın şımarttığı kimselerdir. Kur’an’da geçen bu kavram, ferdîlikten daha çok toplumsallığı ifade de kullanılan bir kavramdır. Ortaklaşa bir eylemi gerçekleştiren sınıf, grup bazında anlatılır. Bunlar servet ve taraftar çokluğu nedeniyle bir milletin kötülükte başı çeken varlıklı kesimidir.
Yukarıda bahsedilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?

Yüce Allah kendi kendisinin varlık sebebidir. Hâlbuki Allah’tan başka diğer varlıklar, hem var olabilmek hem de belli bir zamana kadar da olsa varlıklarını sürdürebilmek için başka sebeplere ve şartlara muhtaçtırlar. “Her şey fânîdir. Ancak azamet ve ikram sahibi Rabbinin zâtı “Ey insanlar siz Allah’a muhtaçsınız. Allah ise zengindir ve
övülmeye layık olandır.” (Fâtır/15). Yukarıdaki parçada Selbî/tenzihi sıfatlardan hangisine değinilmiştir?

Toplumun barış içinde yaşaması için bu cezalar vazgeçilmez olarak görülmüştür, zira İslâm dininde kimsenin suç işleme ayrıcalığı yoktur. İşte bu sebeple hak edene cezaların tavizsiz uygulanması istenir. Bu konuda suçluya karşı bir acıma duygusunun ceza vermenin önüne geçmemesi Allah’ın kullarından istediği bir farzdır. Bu cezelar İslâm’ın amelî hükümleri çerçevesinde ele alınmaktadır. Metinde bahsi geçen cezalar aşağıdaki başlıklardan hangisi altında incelenmektedir?

Musa’nın annesine ve İbrahim’e de İsmail’i kurban etmesi için yapılan vahiy rüya ile olmuştur. Müfessirler vahyin bu şeklinin peygamber olmayanlar için de gerçekleştiğini belirtmişler, Musa’nın annesi peygamber olmadığına göre onun için söz konusu olan vahyin peygamberlerinki ile aynı türden olamayacağını belirtmişlerdir. Peygamber, vahyin kalbine Allah tarafından bırakıldığından şüphe etmeyecek şekilde kesin bir bilgiye sahip olur. Peygamberler dışındaki insanlara vâki olan ilham ise kesin bilgi kaynağı
sayılmaz. Yukarıdaki parçada İlahi hitabın şekillerinden hangisine değinilmiştir?

Hristiyan’ın teslis akidesini izah etmesi, bir Yahudi’nin de milli tanrı anlayışını anlaşılır hale getirmesi oldukça güçtür. Dolayısıyla diğer inanç sistemlerinde görülen karmaşıklık ve muğlâklık İslâm inanç esaslarında yoktur. İslâm mezhepleri arasında görüş ayrılıkları bulunmakla birlikte bunların hiçbiri kesin inanç esasları üzerinde değil, zannî inanç esası hükümleri çerçevesindedir. Hiçbir itikâdî fırka meselâ âhiretin varlığı konusunda ihtilaf etmez, belki âhiret hayatının nasıl olacağı hususunda çeşitli görüşler beyan eder, fikir zenginliğidir. Metinde İslam inanç esaslarından hangisine daha çok vurgu yapılmaktadır?

İkrar, içten hissedilenlerin dil ile ifade edilmesine denir. Kişinin kalben kabul ettiği iman esaslarını dışa vurmasının önemi bellidir. Sebepsiz olarak onu terk etmemesi gerekir. Ancak bazı mezheplerinin iman tanımı; “inanılması gereken inanç esaslarını kalbin tasdiki olmaksızın, dil ile ikrar etmek yeterlidir.” şeklindedir.
Buna göre;
I.    Mürcie
II.  Kerramiyye
III. Eş’ariyye
yukarıdakilerden hangisi bu mezhepler içinde sayılabilir?

Hz. Peygamber ’den gelen bir rivayette: “Kıblemize yönelerek bizim gibi namaz kılan ve kestiğimizi yiyen bir kimse Allah ve Resulünün güvenini kazanmış sayılır. O halde Allah’ın verdiği güven ve emana aykırı davranmayın” buyrulmuştur (Buharî, “Salât” 28; Ebû Davud “Cihad” 95). Allah’ın bağış, af ve rahmetinin geniş olduğunu göre hiçbir kimsenin O’nun yolunu daraltmaya hakkı yoktur. Yukarıdaki parçada aşağıdaki ilkelerden hangisine vurgu yapılmaktadır?

“Boşanma iki defadır.”(Bakara: 2:229) âyeti ile ne kastedildiği ibaresinden anlaşılmıyor. “Yine onu boşarsa, onun dışında bir başka kocayla nikâhlanmadıkça ona helal olmaz.” (Bakara: 2:230) âyeti ile kastedilen mana açıklanmaktadır. Bir haberde, birisi Rasulullah’a (s.a.v) gelir ve ona Allah Kur’ân’da iki talak olduğundan bahseder, üçüncüsü nerededir? Diye sorar. Rasulullah (s.a.v) da cevap olarak “Onu maruf bir şekilde tutmak veya güzel bir şekilde salıvermektir.” (Bakara: 2:231) Âyeti bu üçüncü talakı ifade eder demektedir. Demek ki ilk iki âyet ric’i talaka ait olmaktadır, üçüncü âyet ise beynuneti ifade eder mahiyettedir. Parçada bahsedilen husus kelam ilminde nasıl adlandırılır?

Kur’ân-ı Kerim’de Yahudilere hitaben “Yoksa siz kitabın bir kısmına inanıp bir kısmını inkâr mı ediyorsunuz! Sizden öyle davrananların cezası dünya hayatında rüsvalık, kıyamet gününde ise en şiddetli azaba itilmektir” (Bakara/85) buyrulmaktadır.
Buna göre ayette aşağıdaki inanç esasından hangisine dikkat çekilmiştir?

İstitâat kavramı kelâm literatüründe iki anlamda kullanılmıştır. 1. Fiilin işlenmesini sağlayan vasıtalar. 2. Fiilin gerçekleştirilmesini sağlayan güç. Ehl-i sünnet âlimleri, kişinin bir fiili gerçekleştirebilmesi için organizmasında o fiile ait yetenek ve organın sağlıklı bir şekilde bulunmasını istitâat terimiyle ifade etmişlerdir. Bu gücün insana sonradan mı verildiği yönünde farklı görüşler ortaya atılmıştır. Aşağıdaki kelami mezheplerden hangisi İstitâatın fiille birlikte yaratıldığı görüşündedir?

Münker ve Nekir ile ilgili;
I. Kabirde sorgu işi ile görevli olan meleklerdir.
II. Siyah tenli, mavi gözlüdürler.
III. Kabri genişletir ya da daraltırlar.
Yukarıda verilenlerden hangisi doğrudur?

Ayet ve hadislerde geçen ifadelerden hareketle meleklerin özellikleri aşağıdakilerden hangisinde yanlış olarak verilmiştir?

Resûlullah ilâhî mesajı muhataplarına tebliğ ettiği zaman, onlar “Ya bundan başka bir Kur’an getir veya bunu değiştir!” dediler. O da “Onu kendiliğimden değiştirmem benim için olacak şey değildir. Ben, sadece bana vahyolunan talimata uyarım. Şayet Rabbime isyan edecek olursam, elbette büyük günün azabından korkarım” (Yûnus/15) şeklinde cevap vermiştir. Yukarıdaki parçada peygamberlerin hangi sıfatına en çok vurgu yapılmaktadır?

Melekler, şeytanların aksine insanları iyi işlere yöneltirler. Her insanın biri melek, biri de şeytan olmak üzere iki arkadaşı bulunmakta, Kur’an, birincisine ............ , ikincisine ............ demektedir.
Bu melekler insanların yaptığı iyi işlere şahitlik edecek olan meleklerdir. Metindeki boşluklara sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?

Büyük günah meselesi üzerinde Mu‘tezile, Haricîler ile Mürcie arasında yer almış, ne Haricîler kadar sert, ne Mürcie kadar yumuşak tutum içine girmiştir. Mu‘tezile’ye göre büyük günah işleyen mümin de değildir, kâfir de değildir. Şu takdirde böyle birisi iman ile küfür arasında bir mertebededir. Mu‘tezile’ye göre bu mertebe, fâsıklık olarak adlandırılır. Buna göre; Cemel ve Sıffîn savaşlarına karışan kimselerin ahiretteki durumuyla ilgili tartışma ve ihtilaflara bir çözüm getirmek amacıyla teşekkül eden Mu‘tezile ilkesi aşağıdaki şıklardan hangisinde verilmiştir?

Kur’ân-ı Kerim’de meleklerin türlerini ve sayılarını ancak Allah’ın bildiği belirtilmektedir.
Meleklerle ilgili olarak;
I. Cehennemin işleri ile görevli meleklerin sayısı “on dokuz”’dur.
II. Cehennem bekçilerini temsil eden melek bir âyette Rıdvân ismiyle geçer.
III. Cennet meleği Mâlik ismiyle geçer.
Yukarıda verilenlerden hangileri doğrudur?