İslam Mezhepler Tarihi – Test 1

Şu kişi tarafından oluşturuldu Arif_Arslaner

İslam mezhepler tarihi - Test 1

1 / 50

Aşağıdakilerden hangisi mezheplerin ortaya çıkışında psiko-sosyal nedenler arasında sayılamaz?

Mezheplerin ortaya çıkışına zemin hazırlayan pek çok neden vardır. Bunlar psikolojik, sosyolojik, dini, kültürel, siyasi unsurlar olarak sayılabilir. Mezheplerin ortaya çıkışında psiko-sosyal nedenler daha çok kişinin kendisi ve toplum ile olan ilişkileri ve dini algılama ve yorumlama biçimiyle ilgilidir.  İnanılan dinin siyasi gelişimi, dinin siyasi gelişimi ile ilgilidir.

2 / 50

"Biz pergel gibiyiz. Bir ayağımız şeriatta sağlamca durur, öteki ayağımız yetmiş iki milleti dolaşır" sözü kime aittir?

İslâm tasavvuf düşüncesinde Necmeddîn-i Kübrâ tarafından dillendirilen, “Allah’a ulaşan yollar, yaratıkların nefesleri sayısıncadır” söylemi, Orta Asya, Anadolu ve Balkanlar’ı kuşatan coğrafyanın dinî anlayışının şekillenmesinde büyük tesir bırakmıştır. Mevlâna Celâleddîn Rûmî’nin, “Biz pergel gibiyiz. Bir ayağımız şeriatta sağlamca durur, öteki ayağımız yetmiş iki milleti dolaşır” sözü aynı anlayışı ifade etmektedir.

3 / 50

I.   Kaderiyye - Kader inancını reddetmeyen düşünce ve inanç akımı

II.  Mu‘tezile- Hiçbir tarafı desteklemeyen, bir kenarda duran gruplar

III. Hâriciler - Hadislerin ve lafızların dış görünüşlerine/zâhirlerine bakarak hüküm verenler

IV.  Murcie - Günahın imana zarar vermediği tezini savunarak, büyük günah işleyene ümit verenler

Yukarıda verilen mezhep ve özeliklerine dair açıklamalardan hangisi ya da hangileri doğru verilmiştir?

4 / 50

Sünnî çizgideki reycilik ilk defa aşağıdaki bilginlerden hangisinin çevresinde başlamıştır?

5 / 50

Hariciler kendileri için aşağıdaki isimlerden hangisini kullanmışlardır?

6 / 50

Aşağıdakilerden hangisi, çağrıştırdığı anlam bakımından tefrika kavramıyla yakından ilgilidir?

7 / 50

Aşağıdakilerden hangisi Hz. Peygamber’in vefatından sonra Ensar’ın halife seçimi için toplandıkları yerdir?

8 / 50

Aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri İslamiyet’in doğuşu sırasında Arap Yarımadası çevresinde hâkim olan dini inanışlar arasında yer almaz?

9 / 50

“Haricilerin sert mizaçlı olmalarının din anlayışlarına doğrudan yansıması”, mezheplerin oluşumunda etkili olan sebeplerden hangisi için bir örnek olarak gösterilebilir?

10 / 50

Aşağıdakilerden hangisi Mezhepler Tarihi Edebiyâtındaki yanlı ve maksatlı içerik karşısında yanılgıya düşmemek için alınan önlemlerden biri değildir?

11 / 50

I. Hz. Muhammed’in vefatından sonra siyasi, dini ve fikri konularda birleştiler.

II. Mezhep ayrılıkları hicri 30’lu yıllardan itibaren çeşitli cemaatleşme ve hizipleşmelere yol açtı.

III. Mezheplerin bir kısmı geniş topluluklara hitap eder oldular ve kurumsallaştılar.

IV. Her mezhep oluşumunun kendine mahsus farklı yorumları birer kesin inanç halini aldı.

İslâmiyet kökenli çeşitli mezhepler ile ilgili aşağıda yer alan ifadelerden hangileri doğrudur? 

12 / 50

I- Haricîlik

II- Mutezile

III- Şiîlik

IV- Eş‘arîlik

Yukarıda verilenlerden Ehl-i Sünnet’in zıddı olarak Ehl-i Bid’at hangi mezhebi/mezhebleri ifade etmektedir?

13 / 50

Mezhep kelimesinin anlamı nedir?

Arapça z-h-b sülasi fiilinden türeyen mezhep kelimesinin anlamı “izlenen, yol gidilen yer” anlamındadır.

14 / 50

Aşağıdakilerden hangisi "uzaklaşan, ayrılıp bir köşeye çekilen" anlamında bir mezhebe ad olarak kullanılmıştır?

15 / 50

Ebû Hanîfe çizgisinin devamı olarak Mâverâünnehir’de Ebû Mansûr el-Mâtürîdî’nin önderliğinde ortaya çıkan mezhep aşağıdakilerden hangisidir?

16 / 50

Hz. Peygamber’e nispet edilen rivayetlerde yer alan ve muhalifleri tarafından Haricîler hakkında "dinden çıkmışlar" anlamında kullanılan isim aşağıdakilerden hangisidir?

17 / 50

Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat terimi aşağıdakilerden hangisi tarafından ilk defa kullanılmıştır?

Tarihsel süreç ve olaylarla ilişkili olarak sünnet ve cemaat kavramlarından oluşturulan Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat terkibi uzun bir zaman diliminde terimleşmiştir. Söz konusu ifade ilk defa Ebû’l-Leys es-Semerkandî tarafından kullanılıncaya kadar, onun alt yapısını oluşturan Ehl-i Hadis, Ehl-i Eser, Ashab-ı Hadis, Ashab-ı Eser ve Sünnî gibi terimler kullanılmıştır

18 / 50

I-    Haricîlik,

II-   Şiîlik,

III-  Mutezile.

IV- Mürcie,

V-  İsmailiyye

Yukarıdaki mezheplerden hangilerinin ortaya çıkışında ve görüşlerini oluşturmasında yabancı kültürlerden yapılan tercüme faaliyetleri etkili olmuştur?

19 / 50

I.  Yetiştiği ortam,

II.  Yaşadığı zaman dilimi,

III. Karşılaştığı psiko-sosyal problemler,

IV.  Muhatap olduğu insanlar.

Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri insanın din anlayışının şekillenmesinde kilit rolü üstlenmektedir?

20 / 50

Mezheplerin doğuşuna sosyolojik oluşum nasıl bir seyir izler?

Her dinin başlangıcında bir peygamber vardır. Onun etrafında oluşan toplulukla ilk halka genişler topluluk toplum olur. Daha sonar peygamberlerin ölümüyle bazı konularda ciddi toplumsal ayrılıklar baş gösterir. Bu ayrılıklar sonucunda bir alimin etrafında toplanarak cemaatler teşekkül eder. Eğer cemmat sosyalleşir, geniş bir kitleye hitap eder hale gelirse kuramsallaşır ve bir hiyerarşi gelişir. Alimler ve önder tarafından kitaplar yazılıp, literatür oluşturulur ve doktrinleşir. Sonuçta cemaat mezhebi bir kimliğe kavuşur.

21 / 50

Aşağıdakilerden hangisi Ehl-i Sünnet içinde doğup da bugüne kadar  ulaşan dört Sünnî fıkıh mezhebinden biri değildir?

22 / 50

İslamiyet’in yayılmasıyla birlikte ortak paydaları İslâm olmasına karşın, farklı kültürel aidiyetlere sahip olan, dolayısıyla çoğulcu ve katılımcı bir yaşama biçiminin geliştiği toplum hangi mezhebin tabanını güçlendirmiştir?

Ortak paydaları İslâm olmasına karşın, farklı kültürel aidiyetlere sahiptiler. Bu da çoğulcu ve katılımcı bir yaşama biçimini gerektiriyordu. Nitekim çoğulcu yaşama biçiminin en önemli temsilcilerinden olan Mürcie’nin bu türden şehirlerde taban bulması tesadüf değildir.

23 / 50

Mezhepler tarihi biliminde sıklıkla kullanılan makalat kelimesi hangi tür eserler için kullanılır?

Makalat teriminin tekili makaledir, fikir, söz, inanç anlamına gelmektedir. Mezhepler tarihi yazıcılığı her grup mensubunun kendi görüşünü savunması, diğer görüşleri eleştirmesi şeklinde başlamış bu gayeyle yazılan ve türünün ilk örnekleri olan küçük hacimli eserlere makalat denmiştir.

24 / 50

Hasan el-Basrî'den  itibaren sistemleşmeye başlayan Ehl-i sünnet akaidi temsilcileri arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?

25 / 50

I. İslâm düşüncesinin en önemli kaynaklarından olan çeşitli mezhep, akım ve cemaatleri geçmişe uzanan bir perspektif içerisinde tüm yönleriyle araştırmak.

II. İslamiyet öncesi Müslümanların sahip oldukları değişik düşünce biçimlerini daha iyi anlamamızı sağlamak.

III. Yeryüzündeki Müslüman toplumların dini, siyasi, sosyolojik ve psikolojik bakımlardan potansiyel zaaf ve kuvvetlerinin ölçülmesinde çok önemli verileri bulup çıkartabilmek.

IV. Mezhep ve dini grupların tarihte bıraktıkları olumlu ya da olumsuz izleri görünür kılarak bugün ve geleceğimiz açısından önemli dersleri toplumun ve bilhassa yetkili kişilerin önlerine koymak.

Verilenlerden hangileri İslâm Mezhepleri Tarihinin amaçları arasında yer alır?

26 / 50

Aşağıdaki mezheplerden hangisi Tahkim olayından hemen sonra ortaya çıkmıştır?

27 / 50

Ehl-i sünnet akaidi kimin döneminde sistemleşmeye başlamıştır?

28 / 50

Mezhepler tarihinde Ehl-i Sünnet’i ‘kurtulan fırka’ olarak kim ilan etmiştir?

Bağdâdî ve Malatî gibi mezhepler Ehl-i Sünnet’i ‘kurtulan fırka’ olarak ilan etmektedir. Buna mukabil, meselâ Mekhûl en- Nesefî’ye göre Mürcie mezhebi, Kalhatî’ye göre İbâziyye mezhebi, Kâdı Abdülcebbâr’a göre ise Mu‘tezile mezhebi ‘kurtulan fırka’dır.

29 / 50

“Hüküm (hakemlik etmek) ancak Allah'ındır” sloganı altında toplanan ve Hz. Ali’ye cephe alan topluluk aşağıdakilerden hangisidir?

30 / 50

Hz. Muhammed(s.a.v.)’in ölümünden sonra halîfelik seçimi için ilk girişimde bulunan kesim aşağıdakilerden hangisidir?

31 / 50

Müteşâbihat olarak adlandırılan ayetlerin zahirî anlamlarına göre yorumlanması aşağıdaki mezheplerden hangisinin doğmasına yol açmıştır?

32 / 50

Mezheplerim oluşumunda kişinin yaşadığı toplum çok etkilidir. Çöl toplumunun hangi huyu, harici mezhebinin doğuşuna zemin hazırlamıştır?

33 / 50

Hak mezhep anlayışı ile ilgili aşağıdaki kavramlardan hangisi anlam içeriği bakımından diğerlerinden farklıdır?

34 / 50

İslam mezhepleri tarihinde “İnsanlardan, haktan veya Hz. Ali'den uzaklaşan ve yönetime karşı ayaklanarak cemaatten ayrılanlara” ne denmiştir?

35 / 50

Hz. Ali’nin haricileri bozguna uğrattığı savaş aşağıdakilerden hangisidir?

36 / 50

Günahın imana zarar vermediği tezini savunarak, büyük günah işleyene ümit veren ve onun hakkındaki nihai kararı Allah'a havale edip tehir edenler olarak bilinen mezhep aşağıdakilerden hangisidir?

37 / 50

...................... Hz. Peygamber’in, sahâbenin ve onların yolunu takip eden ilk nesillerin inanç sahasındaki görüşve tercihlerini benimseyip izleyen geniş kesimlere verilen isimdir?

Noktalı yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

38 / 50

Makalat türü eserlerin ilki sayılan Makâlâtü’l-İslâmiyyîn isimli eseri yazan İslam alimi kimdir?

39 / 50

Aşağıdaki terim ve eşleşmelerden hangisi yanlış olarak verilmiştir?

Allah'ı cisim olarak düşünenleri veya O'na cismanî özellikler nisbet edenleri ifade eden bir terim. Mücessime'dir.

40 / 50

“Kur’an yaratılmıştır” anlayışı, Mu‘tezile’nin hangi prensibiyle bağdaştırılabilir?

41 / 50

Mâturîdiyye mezhebinin kurucusu olan Ebû Mansur Maturîdî’nin en önemli eseri aşağıdakilerden hangisidir?

42 / 50

I. Dinleri veya mezhepleri diğerleri ile karşılaştırır.

II. Tasvirci bir yöntem kullanır.

III. Dinler Tarihi’nden ve Mezhepler Tarihi’nden veri sağlar.

IV. Mukayeseler yapar ve böylelikle onları anlamaya çalışır.

Mezhepler Tarihine yardımcı olan Din Fenomenolojisi Disiplini ile ilgili aşağıda yer alan ifadelerden hangileri doğrudur?

Din Fenomenolojisi Disiplini: Dinleri veya mezhepleri diğerleri ile karşılaştırmaya kalkışmaz.'' ''Tasvirci bir yöntem kullanmaz.''

43 / 50

Selefiyye mezhebinin prensiplerinden olan “Allah’ın Kur’ân ve hadislerde kendisini nitelendirdiği, tanıttığı şekilde O’nu kabul etmek ve naslarda yer alan nispetlendirmeleri onaylamak” düşüncesi aşağıdaki terimlerden hangisiyle karşılanabilir?

44 / 50

İlk dönem sahabiler arasında meydana gelen olumsuz olaylar karşısında çekimser duran kişilere ne ad verilirdi?

45 / 50

Aşağıdakilerden hangisi Eş'ariyye mezhebinin İslam coğrafyasına yayılmasında etkili olan isimlerden birisidir?

46 / 50

Felsefi anlamda ilk tercüme, halife ‘’Mansur’’ döneminde yapılmıştır. Yine onun döneminde Mantık ilmi Arapçaya tercüme edilmiştir.

Mantığı Arapça’ya ilk tercüme eden kişi aşağıdakilerden hangisidir?

47 / 50

Mezheplerin ortaya çıkışı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

48 / 50

Siyasi ve itikadi gayelerle vücut bulmuş gruplar yanında, kendilerini İslâm’a nispet eden dini, felsefi ve siyasi oluşumlar aşağıdaki terimlerden hangisiyle karşılanır?

49 / 50

Yunan ve Mısır medeniyetlerine ait felsefi birikim mrzheplerin görüşlerinin şekillenmesine doğrudan tesir etmiştir. Özellikle Neo-Platonist ve Gnostik düşünme biçimi ve fikirler tercüme faaliyetleri aracılığıyla İslam düşüncesine taşınmıştır.  Neo-Platonist düşünce biçimi hangi mezhep aracılığıyla İslamiyet’e taşınmıştır?

50 / 50

Aşağıdakilerden hangisi İslam coğrafyasında ortaya çıkan ilk büyük mezheplerden birisi değildir?

Skorunuz