2023 DKAB Türkiye Geneli Seviye Tespit Sınavı

1. İnsanların gönül ve zihin huzuru, vicdanı ile barışık olma, ruh zenginliği gibi durumları hissetmesi ve
yaşamasıdır. İyinin ne olduğunu ve nasıl uygulanması gerektiğini bilmek, bunun için de inancın bireyleri
teşvik edici yönünden faydalanmak, ahlaki olmayan durum ve kavramlardan uzak durmak, insanların duygu ve düşünce dünyasına doğruluk, dürüstlük, insan sevgisi, çalışma, yardımseverlik, cana ve mala saygı gibi değerlerin hâkim olmasıdır.

Parçada bahsedilen saygı unsuru aşağıdakilerden hangisidir?

2. Va'zi hükümler arasında yer alan;
bir hükmün (bir sonucun) varlığı kendi varlığına bağlı olmakla birlikte kendisinin varlığı onun varlığını zaruri kılmayan ve onun yapısından bir parça teşkil etmeyen durumu ifade eder. Mesela nikâh akdinde şahitlerin hazır bulunması gerekir; şahitsiz yapılan bir nikâh akdi sahih kabul edilmez. yani şahitlik yapacak kimselerin bulunması halinde nikâh akdi yapılmayabilir.

Bu durum aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ifade edilir?

3. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı 4.sınıftan 12.sınıfa kadar, öğrencilerin gelişim özelliklerine de uygun olarak, somuttan soyuta, kolaydan zora, bilinenden bilinmeyene ve basitten karmaşığa doğru sıralanmıştır. Buna göre aşağıdaki konulardan hangisi ortaokulun ilk sınıflarında yer alır?

4. 2018 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı hangi yaklaşıma göre hazırlanmıştır?

5. Ali el-Müttakî el-Hindî'nin Süyûtî'ye ait iki eseri ile Ziyâdetü'l-Câmi' adlı zeylindeki rivâyetleri fıkıh konularına göre alfabetik olarak düzenlediği hadis kitabıdır. Herhangi bir konudaki hadislere topluca ulaşmak isteyenler için kolaylık sağlayan kitapta rumuzlarla hadislerin kaynağı belirtilmiştir. Eserde sened zikredilmemiş sadece sahâbî râvisine yer verilmiştir. Süyûtî'nin değerlendirmeleri ve sıhhat durumuyla ilgili bilgileri kaydedilmiştir. Eserde 46.624 hadis bulunmaktadır.

hakkında bilgi verilen bu eser aşağıdakilerden hangisidir?

6. Dini devrimci dilin ve arzuların popüler kültürde derin kökleri bulunmaktadır. Bu, en ümitsiz zamanlarda bile dini bir ümit haline getirmektedir. Buna göre;

Küreselleşen dinin hangi katkısından söz edilmektedir?

7. Psikolojinin temel yaklaşımlarından bu anlayışa göre psikoloji gözlenebilir ve davranışlar, içinde oluştuğu çevre koşulları ile açıklanır. Jhon Watson tarafından kurulmuştur.

Bu parçada bahsedilen yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?

8. İslâm felsefesinin en önemli temsilcileri olan Fârâbî ve İbn Sînâ ilâhiyyât, nübüvvet ve meâd (ahiret) gibi temel meseleleri de konu edinmiş olmakla birlikte görüşleri büyük ölçüde Aristotelesçi-Yeniplatoncu gelenek çerçevesinde şekillenmiştir. Fârâbî ve İbn Sînâ bazı alimler âlemin meydana gelişini yaratma ile değil, alemin ezeli olması ile açıklama yönüne gitmişlerdir. Bu şekilde onlar, âlemin belli bir zaman içerisinde Allah'ın kudreti, iradesi ve yaratma fiiliyle yoktan yaratıldığı tezine aykırı bir görüş ortaya koymuşlardır.Hâlbuki kelâmcıların en temel ve ortak kabul ettikleri husus budur. Fârâbî ve İbn Sînâ, yoktan yaratmayı kabul etmedikleri için kelâmcıların yoktan yaratmayı ispat etmek için kullandıkları atomcu anlayışı reddeder ve bunu eleştirirler.

Bu parçada öne çıkan ispat-ı vacip delili aşağıdakilerden hangisidir?

9. Dale, yaşantılarla kavramların oluşumu arasındaki ilişkilerden yararlanarak, öğrencilere en somuttan en soyuta doğru bir öğrenme yaşantısı sağlayacak olan « yaşantı konisi» adını verdiği «öğrenme yaşantılarını seçme ve eğitim durumlarını, düzenlemeye yardımcı bir model» geliştirmiştir. Buna göre;
Dale'nin yaşam konisine göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

10. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi öğretim Programın temel felsefesi ve genel amaçları ile ilgi hangisi söylenemez?

11. Abdullah b. Sebe, annesi San'alı siyahî bir yahudidir. Hz. Osman zamanında İslâm'ı kabul etmiş, ancak bir müddet sonra müslüman beldelerde sapık fikirler yaymaya başlamıştır. Abdullah telkinlerine şöyle başlamıştır: "İnsanların, Îsâ'nın döneceğine inandıkları halde Muhammed'in döneceğini kabul etmemeleri şaşılacak şeydir. Halbuki Allah, 'Ey Muhammed! Kur'an'a uymayı sana farz kılan Allah, seni döneceğin yere döndürecektir' (Kasas, 28:85) buyurmaktadır. Binaenaleyh dünyaya yeniden dönmeye Muhammed, Îsâ'dan daha lâyıktır." Onun, İslâm akîdesiyle bağdaşmayan bu görüşü bazı Şiîler arasından benimsenmiş ve böylece bir akidesi zuhur etmiştir.

Şiilerin bu akidesi aşağıdakilerden hangisidir?

12. Okula yeni atanan Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmeni Hacer Öğretmen, Öğrencilerin seviyelerini belirlemek için çoktan seçmeli bir test uygulamştır. 60 ve üzeri alan öğrencileri başarılı saymıştır. Buna göre;

Hacer öğretmen Ölçüte Göre Değerlendirme türlerinden hangisinden faydalanmıştır?

13. Hat, tezhip ve minyatür sanatlarında kullanılan kâğıt üzerine sürülen koruyucu tabakaya hangi isim verilir?

14. I. Kutsal kitaplara ve peygamberlere inanmayıp Tanrı'nın varlığına inanan, insanı ve evreni yaratıp yasalarını koyduktan sonra kendi hâline bırakan bir tanrı anlayışını benimser.
II. Tanrı'nın varlığı ya da yokluğu hakkında rasyonel olarak hiçbir şey bilinemeyeceğini ve hiçbir şey söylenemeyeceğini dolayısıyla bu konuda konuşmanın anlamsız.
III. her şey Tanrının bir parçası olarak kabul edilir, Tanrı her şeydir ve her şey Tanrı'dır. Tanrı doğada, nesnelerde, insan dünyasında vardır.

açıklamaları verilen tanrı anlayışları sırasıyla aşağıdakilerden hangisidir?

I      II      III

15. Hz. Muhammed (s.a.v.) döneminde gerçekleşen;

I.    Umretü'l-kaza
II.   Hudeybiye Barış Antlaşması
III.  Mekke'nin Fethi
IV.  Halid b. Velid'in Dûmetü'l-cendel'e gönderilmesi

olaylarının kronolojik sırası aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

16. - Cisimlerin bölünme özelliklerinin sonsuz olmayıp en küçük parçada son bulduğunu söyleyerek âlemin sonradan yaratılmış olduğunu ifade eder.

- Cismin mesafenin bir kısmını sıçrayarak geçtiğini ileri süren görüş.

- Bir cismin diğer bir cisimde veya bir arazın bir cisimde bilkuvve var olması.

- Kulun iradî fiillerinin ilâhî bir tesir olmadan birbirini meydana getirmesini ifade eder.

Bu parçada açıklaması verilen kavramlardan hangisine yer verilmemiştir?

17. - Halife ile halk arasındaki bağlantıyı kuran,

- Elçilerin halifeyle görüşmelerini ayarlayan,

- İslam tarihinde ilk kez Emeviler Dönemi'nde ihdas edilmiş olan,

- Bazı İslam devletlerinde "sahibu'l-bab" olarak isimlendirilen

teşkilat aşağıdakilerden hangisidir?

18. Tecvid       -        Kural

Bu tecvid kaidelerinin geçerli olması için hangi durumun olması gerektiğini sorar.
Öğrencinin aşağıdakilerden hangisini cevap olarak vermesi beklenir?

19. Arif öğrtemen Tecvid dersinde idgamlardan bahsederken şöyle demiştir:
Altı çeşit idgam vardır. Bunlardan ikisi tenvin ve sakin nunla, üçü diğer harflerle ilgilidir.
Biri de elif lam (ال) takısından sonra meydana gelir. Buna göre;

Tenvin veya sakin nundan sonra gelen idgam çeşidinin hangisi olabileceğini sınıfa sormuştur.

Bu soruya verilecek doğru cevaplardan biri aşağıdakilerden hangisi olabilir?

20. I.    Ludwig Feuerbach: Din, insan bilincinden kaynaklanır.
II.   Nietzsche: insanın kendi kendini gerçekleştirmesi için inkar kaçınılmazdır.
III.  Sigmund Freud: Din halkın afyonudur.
IV.  Karl Marx: Din, adil ve güçlü babanın yansımasıdır.

Verilen eşleştirmelerden hangisi doğrudur?

21. Hristiyanlık öncesi Yahudi mezhebleri arasında sayılan;

- Tevrat'ın tefsirlerine ve hahamların eserlerine değer vermeyen,

- Tevrat'tan başka otorite tanımayan,

- Tevrat'ta olmadığı gerekçesiyle ahiretin varlığına inanmayan,

- Mabedin Romalılarca yıkılması sonunda tarihten silinen

mezhep aşağıdakilerden hangisidir?

22. "Allah'ın her yönüyle tek olduğu" ilkesi aklî olarak önceden konulur. Buradan hareketle Kur'an'da zikredilen Allah'ın sıfatlarının müstakil olarak varlığından söz edilemeyeceğine ulaşılır. Sıfatlar, Allah'ın zatının ya aynısı ya da zatıyla birlikte olarak kabul edilir. Allah'ın zatına ilave gibi görülen ilim, irâde, kudret gibi sıfatlar yoktur; zira eğer bunlar kadîm sıfatlar olacak olursa Allah'ın birliğine ters düşer, iddiasını taşırlar. Bu ekolde akıl, te'vîl ve mecaz kavramları çok önemlidir.

Bu parçadaki yaklaşım aşağıdaki ekollerden hangisine aittir?

23. Kur'ân, ilk muhataplarının terim olarak anlamını bilmedikleri "salât", "zekât" vb. birtakım kavramlara yeni mana ve mefhumlar yüklemiştir. Bildiğimiz kadarıyla Kur'ân öncesi dönemlerde bu kelimeler lügat anlamında kullanılıyordu. Buna göre meselâ salât, dua etmek, yalvarmak ve bağışlanma dilemek demekti. Ancak İslâmiyet'ten sonra bu kelime Allah tarafından farz kılınan, belli vakitlerde yapılması istenen ve bir merasimden ibaret olan namaz ibâdetine isim oldu. Bu durum, hicrî ikinci asırda müstakil yeni bir ilmin ortaya çıkmasına zemin hazırlardı.

Bu parçada bahsedilen husus aşağıdaki Kur'an ilimlerinden hangisidir?

24. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (4-8 ve 9-12. Sınıflar) Öğretim Programı temel vizyonu, millî, manevi ve ahlaki değerleri benimseyen; farklılıklarla bir arada yaşama becerisi kazanmış bireyler yetiştirmektir. Buna göre; Bir öğretmenin, 10. Sınıf "İslam düşüncesindeki Fıkhi Yorumlar" ünitesini işlerken aşağıdakilerden hangisi yapması beklenmez?

25. Hz. İsa'dan bizzat duyularak yazılan tek İncil'dir. Teslis inancı reddedilmiş ve İsa'nın ilahlığı kabul edilmemiştir. Armanica yazılmıştır.Vatikan tarafından ''apokrif'' incil olarak tımlanmaktadır; yani varlığı kabul edilen ancak içeriği Vatikan tarafından kabul edilmeyen inciller sınıfındadır. İlk dönem hristiyanlarından Aziz Barnaba'nın yazdığı, kanonik İnciller'in aksine teslîs ve enkarnasyonu reddeden ve Hz. Muhammed(s.a.v.)'in risâletini müjdeleyen İncildir.

parçada bahsedilen incil aşağıdakilerden hangisidir?

26. Felsefî kelâmı başlatan isim olarak kabul edilir. Onun en hacimli kelâm eseri olan el-Metâlibü'l-âliye ve bunun muhtasar şekli kabul edilebilecek el-Muhassal, felsefî konuların kelâm çerçevesine dâhil edilmesinin önemli örneklerini teşkil eder. Kitâbü'l-erbaîn'de kelâm ilminin ana konularını yine aynı yaklaşımla ele alır.

parçada bahsedilen kelam alimi aşağıdakilerden hangisidir?

27. Din felsefesinin bakış açısına dair en temel özelliklerinden biri aklın imkânlarını kullanmak suretiyle, dinin ana iddialarının temellendirilebilmesi için mümkün olan en ileri noktaya kadar gitmeye çalışmaktır.

Bu parçada din felsefesinin hangi özelliğinden bahsedilmektedir?

28. Begüm Öğretmen, sınıfın en arka sıralarından bazı seslerin geldiğini duyunca ayağa kalkarak arka sıralara doğru yürür ve ses kesilir bir süre sonra arkadaki öğrencilerin yine gürültü yaptığını görünce, onları uyarmıştır. Begüm öğretmenin sergilediği sınıf yönetimi modelinde problem ortaya çıktıktan sonra olaya tepki vermiştir.

Parçada bahsedilen sınıf yönetimi modeli aşağıdakilerden hangisidir?

29. Aşağıdaki konulardan hangisi rol oynama yönteminine ve iletişimine en uygun olur?

30. Arap dili ve edebiyatına ilişkin kuralların bütün gereklerine uyarak kelimeleri bir araya getirmekten ibaret olan ve belâgatın unsurlarından birini teşkil eden söz dizimi (nazım) konusunda da Kur'an erişilmez bir üstünlüğe sahiptir. Nazım taraftarlarına göre Kur'an'da herhangi bir kelime yerinden oynatıldığı takdirde bunun dil kurallarını ihlâl edeceği açıkça görülür. Kur'an'ın fesahat ve belâgat açısından Arap ediplerinin erişemeyeceği böyle bir üstünlük taşıması ve nesirle şiir dışında farklı bir üslûba sahip bulunması, onun hata yapmayan ve her şeyi bilen Allah'ın kelâmı olduğunu gösterir.

Bu parçada bahsedilen durumu inceleyen Ku'an ilmi aşağıdakilerden hangisidir?

31. Zabt kelimesi hadis terimi olarak râvinin kabul görmüş tahammül yollarıyla aldığı bir rivayeti, herhangi bir tereddüde düşmeden ve değişiklik yapmadan hocasından aldığı gibi nakletme özelliğini ifade eder. Buna göre;

Aşağıdakilerden hangisi bir zabt kusurudur?

32. İslam felsefesiyle ilgili;

I. Araştırma alanı olarak güncelliğini korumaktadır.
II. Felsefi gelenekler arasında köprü vazifesi görmüştür.
III. Nasların yorumlanmasında önemli bir işlevi olmuştur.

verilenlerden hangileri doğrudur?

33. Ulûmü'l-Kur'ân, çeşitli açılardan Kur'an'la ilgili olan ve her biri ayrı ilim dalı kabul edilebilecek önemli küllî bahisleri bir araya getiren bir ilimdir. Kur'an'ın doğru anlaşılması amacıyla oluşturulan Ulumu'l-Kur'an'ın önemli bir kısmı lafız-anlam ilişkisini tespit etmeye yöneliktir. Buna göre;

I.  Hakikat ve mecaz
II.  Vücuh ve nezair
III. Nasih ve mensuh

hangisi bu kapsamda değerlendirilir?

34. Allah'ın pek çok sıfatı vardır; ancak bu sıfatlar O'nun zatından ayrı düşünülmemelidir. Aksi takdirde O'nun zatından bağımsız başka ezelî varlıklar olduğu neticesi çıkar ki bu, tevhide aykırıdır. Bu sebeple, Allah hakkında konuşurken "Allah, kudret sahibidir." denmemeli; "Kâdirdir." denmelidir.

Bu görüşlere sahip bir kimsenin, aşağıdaki tefsir ekollerinden hangisine mensup olduğu söylenebilir?

35. X. yüzyılın ortalarından itibaren Abbasilerin gücü zayıflamaya başlamış ve bunun doğal bir sonucu olarak Abbasi topraklarında etnik kökenleri farklı olan bağımsız veya yarı bağımsız çok sayıda devlet ortaya çıkmıştır. Afrika'da Türklerin hakimiyeti ile kurulan Türk-İslam devletleri arasında;

I. Tolunoğulları
II. İhşîdîler
III. Eyyûbîler
IV. Fatımîler

hangileri sayılabilir?

36. Bu türün en tanınmış eseri Heysemî nisbesiyle tanınan Ali b. Ebî Bekr'in Mecma'u'z- zevâid ve menba'u'l-fevâid adlı kitabıdır. Heysemî bu eserinde Ahmed b. Hanbel, Ebû Ya'lâ el-Mevsılî ve Bezzâr'ın Müsned'leri ile Taberânî'nin üç Mu'cem'inin Kütüb-i sitte'de bulunmayan hadislerini bir araya getirmiştir. Senedlerde sahâbîler dışındaki râviler zikredilmemiştir. Bu eser, beş kitabın Kütüb-i sitte'de yer almayan hadisleri bir arada görme kolaylığı sağlamaktadır.

Heysemi'nin bu eseri aşağıdakilerin hangisi kapsamında değerlendirilir?

37. İslam hukuku başlangıçta İslam hukukçularının önlerine gelen meselelerden her birini ayrı ayrı incelemek suretiyle geliştirdikleri hukukî çözümlerin bir araya toplanmasıyla oluşmuştur. İslam hukukçuları hukukî fiil ve olaylardan benzer olanlar için ortak hükümler belirlemek yerine, onları tek tek ele alıp, her birinin hükmünü özel olarak açıklama yöntemini benimsemişlerdir. Zaman içinde çoğalan tek tek hükümler, konu bakımından tasnif edilmiş ve kısmen de olsa benzer meseleleri ortak hükümler altında birleştiren küllî kâideler (genel ilkeler) tespit edilmiştir.

Bu parçada İslam hukukunun aşağıdaki temel özelliklerinden hangisine değinilmektedir?

38. I. Belkuvara Sarayı
II. Kasrü'l-Müşettâ
III. Kasrü’t-Tûbe

verilen saraylardan hangileri Abbasilere aittir?

39. İlk dönemlerden itibaren insanın fiillerinde özgür olup olmadığı ve Allah'ın insanın fiilleri üzerindeki rolü tartışılmıştır. Bazı alimler insanın fiillerinde tamamen özgür olduğunu ve yapıp ettiklerinden sorumlu olduğunu savunmuş; böylece Allah'ın kötülükleri yaratmaktan münezzeh olduğu düşüncesini öne çıkarmışlardır. Buna göre;

I.   Mabed el-Cüheni,
II.  Gaylan ed-Dimaşki
III. Amr b. Ubeyd

hangilerinin aynı düşüncede olduğu söylenebilir?

40. İslam hukukunda;

- güvene dayalı olarak cereyan eden,

- emanet akidleri sıralaması içinde ayrı bir akid türü olarak ele alınan,

- bir kimseye koruması için bir malın bırakılmasını ifade eden

akit türü aşağıdakilerden hangisidir?

41. İslâm düşünce tarihinde nefsin mâhiyet ve işlevlerini, arınmasının yol ve yöntemlerini, ölümden sonraki durumunu felsefî açıdan irdeleyip temellendiren ilk filozof aşağıdakilerden hangisidir?

42. Medreselerdeki görevliler ve yaptıkları işlerle ilgi verilen eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?

43. Kur'an-ı Kerim'in istinsahıyla ilgili;

I. Çoğaltmada, Ebû Bekr döneminde toplanan Mushaf esas alınacaktır.
II. Çoğaltmada, Hz. Peygamber'in son arzada okumuş olduğu bir harf alınacak, geriye kalan altı harf alınmayacaktır.
III. Bu nüsha yedi harfi ihtivâ etmektedir.

bilgilerinden hngileri doğrudur?

44. İlâhî sıfatları, inkâra götürecek şekilde te'vile tâbi tutan Muattıla'ya karşılık O'na cismanî nitelikler izâfe eden aşırı bir grup olarak zuhur etmiştir. En belirgin özelliği Allah'ın cismanî niteliklere sahip olduğunu söylemesi veya O'na en, boy ve derinlik gibi cismanî vasıflar izâfe etmesidir. Mukātil b. Süleyman da makālât kitaplarında bu fırkanın mensubu diye tanıtılır. Mukātil, arşı maddî bir mekân olarak tanımlayıp Allah'ın onun üzerine oturduğunu söylemiş, Allah'ı eti ve kanı olan bir cisim biçiminde tasvir etmiştir.

Parçada bahsedilen bu fırka aşağıdakilerden hangisidir?

45. I. Sahasında tanınmış şahsiyetlerin biyografilerini konu edinir.
II. İslam mezheplerini ve görüşlerini konu edinir.
III. Amellerin, vakitlerin, şahısların vb. faziletini konu edinir.

şeklinde açıklamaları verilen kitap telif türleri sırasıyla aşağıdakilerden hangisidir?

I     II     III

46. Bir âyet şarabın haramlığı hükmünü getirmekte, rakı konusunda bir açıklamada bulunmamaktadır. Rakının hükmünü bulmak için yapılacak kıyas işlemi açısından kıyasın unsurlarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

47. Bir öğretmen, 6. Sınıf "Zararlı Alışkanlıklar " ünitesini işlerken öğrencilerini düşünmeye teşvik ederek fikirlerini söylemelerini sağlamak ister. "Kumar oynamanın toplumsal zararları nelerdir? sorusunu öğrencilerine sorar. Öğrencilerin tereddüt etmeden ve değerlendirilme kaygısı hissetmeden zihinlerinden geçen fikir ve önerileri ortaya koymaları ve önerileri maksimum seviyeye kılmayı amaçlamaktadır. Buna göre;

öğretmenin, aşağıdaki yöntem ve tekniklerden hangisini kullanması uygun olur?

48. Bir öğretmen ders işleme sürecinde aşağıdaki şekilde dersini işlemiştir.

- Konu ile ilgili bir kıssa anlatır.

- Kıssa ile ilgili notlar almalarını ve sonra bunu canlandırmalarını ister.

- Konu ile ilgili öğrencilere sorular sorar.

- Dersin sonunda konuyu hep birlikte tartışmalarını ister.

Bu öğrtemen bu ders işleme sürecinde yöntem/tekniklerden hangisine başvurmamıştır?

49. Yaptığı en önemli iş Kur'an'ı noktalamasıdır. Daha önce Muâviye döneminde başlatılan harekeleme çalışmaları, Nasr b. Âsım ve onunla beraber noktalama çalışmalarıyla beraber devam etmiştir.

Bu parçada bahsedilen alim aşağıdakilerden hangisidir?

50. 1982 yılında hazırlanan Anayasa'nın 24. maddesi ile din ve ahlak öğretimi, ilk ve orta dereceli okullarda zorunlu dersler arasına alınmıştır. Hangi yıl alınan kararla, azınlık okulları dışında öğrenim gören gayrimüslim öğrencilerin bu derslere katılmaları zorunlu olmaktan çıkmıştır?

51. Türkiye Yeterlilikler Çerçevesine göre (TYÇ);

- Mevcut bilginin ve bilgi kaynaklarının güvenilirliğini sorgulama.

- Bilgiyi araştırma, toplama, işleme, eleştirel ve sistematik şekilde kullanma.

- Bilgi üretmek, sunmak ve kavramak için gerekli araçları kullanma.

2018 Programında yer alan 8 Anahtar Yetkinlikten hangisiyle ilgilidir?

52. Hülefa-i Raşidin dönemindeki;

I. Belencer Savaşı
II. Gazvetü'l-Abâdile
III. Zâtü's savârî Savaşı
IV. Ecnadeyn Savaşı

olayların hangileri Hz. Osman zamanında gerçekleşmiştir?

53. I. William James - Önemli olan inancın işlevidir. Herhangi bir inanç kişiye fayda sağlıyorsa bu inanç kıymetli ve önemlidir.
II. Viktor Frankl - Dinler hayata anlam veren ve bu konuda insanı destekleyen kurumlardır. Logoterapi yöntemi bireye hayatında anlamlı olanı bulmasına katkı sağlar.
III. Carl G. Jung - Din, insanı nevrotik hastalıklardan koruyan, zor zamanlarda sığınak olan ve problemlerinden kurtulmasına yardım eden bir psikoterapi sistemidir.

Verilen eşleştirmelerden hangisi doğrudur?

54. Peygamberimiz (s.a.v.), Mekke fethinin ardından henüz şehirde bulunduğu günlerde, Halid b. Velid'i Cezîme b. Âmir kabilesini İslâm'a davet etmek üzere gönderdi. Savaşmak için gönderilmeyen Halid, muhâcirlerden, ensardan ve Süleym kabilesinden oluşan 350 kişilik bir birlikle Cezîme kabilesinin yurdu olan Gumeysâ'ya vardı. Cezîme kabilesi İslâm birliğini silahlı olarak karşıladılar. Halid onlardan silahlarını bırakmalarını istedi. Onlar bu emri yerine getirdiler. Halid onların Müslüman olduklarına kanaat getirmedi. Vaktiyle İslâm düşmanlarıyla işbirliği yaptıklarını da hatırlayarak kendilerini esir aldı. Ertesi sabah da öldürülmelerini emretti. Bunun üzerine Süleymoğulları ellerindeki otuz kadar esiri öldürdüler. Olayı öğrenince çok üzülen Peygamberimiz (s.a.v.), Halid'in bu davranışını doğru bulmadı ve onun yaptıklarından berî' olduğunu söyledi.

Bu parçada bahsedilen durum hangi seriyye esnasında gerçekleşmiştir?

55. Azerbeycan bölgesinde İslâmi ilimler alanında yetişen en önemli âlimlerden birisidir. Şâfi'i mezhebine mensup olup, tefsîr, hadis, fıkıh, kelâm, usûl, mantık, nahiv, belagat ilimlerinde otorite olmuş, bu ilimlerde önemli eserler vermiştir. Özellikle usulû'd-din ile usulû'l-fıkhın arasını cemetmiş, din ve hikmet ilimlerine Arap dili ve edebiyatı bilgilerini ilave etmiştir. Asıl şöhretini Envâru't-Tenzîl ve Esrâru't-Te'vîl adlı tefsîriyle kazanmıştır. Eş'arî hikmetleri yansıtan bu tefsîr, ilmî tarzın en yüksek eserlerinden kabul edilir. Mutezile yaklaşımına karşıt bir tavır oluşturur. En önemli kaynaklarından birisi Keşşâf olduğundan Beydâvî tefsîrini, Keşşâf'ın sünnî versiyonu olarak da görmek mümkündür. Birçok İslâm ilim merkezinde ve Avrupa'da defalarca basılmıştır.

Parçada hakkında bilgi verilen müfessir aşağıdakilerden hangisidir?

56. - Dinlerin ortaya çıkışındaki toplumsal sebeplerin araştırılması

- Dinî yaşantının ana ilkelerinin belirlenmesi

- Dinî yaşamın toplumsal ve dünyevi görünümlerinin ele alınması

aşağıdakilerden hangisinin konusunu oluşturur?

57. Halku'l-Kur'ân: Kur'an'ın yaratılmışlığı meselesidir. Allah'ın sıfatları ve halku'l-Kur'ân hakkında ilk defa konuşan aşağıdakilerden hangisidir?

58. Bir din eğitimi öğretmeni, özel öğretim yöntemleri dersinde "dostluğun günümüzdeki değeri" konusu üzerinden altı şapkalı düşünme tekniğini anlatmayı planlar. Ardından öğrencilerin konu hakkındaki düşüncelerini ifade eden şapkayı takmalarını ve görüşlerini söylemelerini ister. Buna göre;

Beyaz şapka takan öğrencinin hangi düşüncede olması beklenir?

59. Hanefilere göre Hac ibadetiyle ilgili;

I.   Ziyaret tavafının son üç şavtını terk etmesi
II.  Mikatı ihramsız geçmesi
III. İlk tehallülden sonra henüz ziyaret tavafını yapmadan eşiyle cinsel ilişki de bulunması
IV. İhramsız iken kokulu şampuan kullanması

durumlardan hangileri dem cezası gerektirir?

60. - Bir meselenin benzerlerine verilen hükümden vazgeçilip başka çözümün benimsenmesidir.

- Açık hüküm bulunmayan bir meseleye, aralarındaki ortak özelliğe veya benzerliğe dayanarak açık hükmü bildirilen meselenin hükmünün verilmesidir.

- Daha önce varlığı bilinen bir durumun, aksine delil bulunmadıkça varlığını koruduğuna hükmedilmesidir.

- Kötülüklere götürmesi sebebiyle bazı yolların ve davranışların yasaklanması şeklinde tanımlanır.

Bu parçada Fıkhi delillerle ilgili olarak hangisine yer verilmemiştir?

61. İslami yapılardan olan; üstü genellikle tonoz veya çatıyla örtülü bir sokağın iki yanında karşılıklı sıralanan ve aynı cins malları satan dükkânların meydana getirdiği çarşıdır. Sonraları aralarına değişik esnafın da karışmasına rağmen, genellikle aynı malın ticaretini yapan dükkânlardan oluşur. Bu çarşılar, başta camiler olmak üzere vakıf eserlere gelir sağlamak amacıyla onların yakınında veya bazı hallerde ayrı olarak uzağında yapılmışlardır. Özellikle camilere yakın yapılmalarının başlıca sebebi, o camiye cemaat temin etmek ve çevresine canlılık kazandırmaktır.

Bu parçada bahsedilen yapılar aşağıdakilerden hangisiyle isimlendirilmektedir?

62. İslam öncesi Arap devletleri içerisinde;

- hükümdarlarından üçü Münzir adını taşıdığı için Menâzire ismiylede anılan,

- Bizans ve göçebe Araplar'dan gelecek saldırılara karşı tampon görevi üstlenen,

- VI. Yüzyıl sonlarında Nestûrî Hıristiyanlığın merkezi haline gelen

devlet aşağıdakilerden hangisidir?

63. Allah'ın mutlak adalet sahibi oluşunun insanlara yönelik fiillerinde bir sınırlama getirip getirmediği tartışmalarını ifade eder. İnsana kendi fiillerini irade edecek ve gerçekleştirecek imkanın önceden veriildiğini dile getirmişlerdir.

Bu konu, kelam literatüründe aşağıdaki başlıkların hangisi kapsamında değerlendirilir?

64. Öğretim programı; değerler, yetkinlikler ve beceriler bağlamında bütünleştirilerek temellendirilmiştir. programının perspektifi olarak; değerler - yetkinlikler - bütünleşmiş bilgi - beceri ve davranışlararası ilişkiye vurgu yapılmıştır. 2018 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programında yer alan kök değerlerdir. Buna göre;

Kök değerlere ait olan unsurları işaret eden alan aşağıdakilerden hangisidir?

65. Bilgiyi işleme kuramına göre;

I.    İşlemler buradan yürütüldüğü için İşlemsel bellek olarak da tanımlanır.
II.  Bu bellekte unutma yoktur, bilgiyi geri getirememe vardır.
III. Dış dünyaya açılan belleğimizdir.

açıklaması verilen bellek türleri sırasıyl aşağıdakilerden hangisidir?

I      II     III

66. I.    Muhammed b. Yusuf Itfiyyiş - Himyanü'z-Zad
II.   Fahreddin-i Razi - Mafatihu'l-gayb
III. Tabersî - Mecmaʿu'l-beyân

şeklinde açıklamaları verilen eserler sırasıyla yorum ve açıklamalarda hangi mezhep merkeze alınarak yazılmıştır?

I      II       III

67. Din eğitiminde "hak" kavramı ve "hukuki metinler'' çerçevesinde ele alınır. Din öğretiminin hukuki temeli Tevhîd-i Tedrisat Kanunu'na dayanır. Din kültürü ve ahlak bilgisi dersinin hukukî temelini de Anayasa'mızın 24. maddesi oluşturmaktadır. Din eğitimi için farklı düzenlemeler yapılmıştır.

- 1924 Anayasası: 70 ve 75. madde (Teminat altına alma)

- Tevhid-i Tedrisat Kanunu: 3 Mart 1924

- 1961 Anayasası: 19. madde (Din eğimi ilk defa anayasada yer almış)

- 1982 Anayasası: 24. ve 4. madde (Din ve ahlak öğretimi mecburi)

Parçada Din eğitiminin temellerinden hangisne vurgu yapılmıştır?

68. M.Ö. 165 yılında Grek- Slevkit kralı IV. Antiochus'un Helenleştirme politikasına ve Kutsal Mabedi putperest ibadet merkezi haline dönüştürmesine karşı, Makabiler'in verdiği savaş ve elde edilen zaferin kutlanması mahiyetindedir.Bu bayramda, Mabedde daima yanan menora'nın sadece bir günlük yağla sekiz gün boyunca yanması mucizesini hatırlatmak üzere sekiz gün boyunca evlerde mum yakılır.

parçada bahsedilen Yahudi bayramı aşağıdakilerden hangisidir?

69. Materyalizmin aksine kısmen de olsa peygamberleri kabul ederler. Temel meselesi, siyaset felsefesi ve imamet (yönetici) konusudur. Ruhlar, bir cesetten diğerine geçer ve azap görürler. İyi ruhlar ise semaya yükselerek ilahi varlıkla birleşir. İslam düşünce tarihinde ciddi eleştiriler alan bu ekole, en önemli tenkidi Gazalî "Fedâihu'l- Bâtıniyye" adlı eserinde yapmıştır. Bunlar ayrıca, "mezdekî", "karmatî", "ta'limiyye" ve "mülahide" diye de anılırlar.

Bu özelliklere sahip İslam felsefesi ekolü aşağıdakilerden hangisidir?

70. Cahiliye Dönemi'ndeki arapların taptıkları putların en eskisiydi.Evs ve Hazrec kabileleri başta olmak üzere Araplar buraya o kadar çok önem veriyorlardı ki ziyaret edip başlarını tıraş etmedikçe Mekke'de yaptıkları haccın tamam sayılmadığına inanıyorlardı. Müşellel denilen yerde deniz kenarında Hüzeyl kabilesine ait siyah bir kaya idi. o'na ait bir ev, hediyelerin konulduğu bir oda ve bekçisi vardı. Sunağında kurban kesilmesi onun yağmur yağdırması içindir. Bu da gösteriyor ki rüzgârı estiren, bulutları getiren ve yağmur yağdıran bir ilâhtır; dolayısıyla onun deniz ve su ile alâkası vardır ve belki de bu sebepten onu sembolize eden kaya deniz kenarına dikilmiştir.

Parçada hakkında bilgi verilen put aşağıdakilerden hangisidir?

71. Dinler, merkezinde tanrının olup insanın önemsizleştiği otoriter dinler ve insancıl özelliklerin gelişmesini destekleyen hümaniter dinler olarak ikiye ayrılır. İnsanın kendini gerçekleştirmesine, mükemmelleştirmesine hizmet eden bir din hümaniter bir dindir. Buna karşılık insanların kendi dışlarındaki görülmez, tutulamaz ve duyulamaz olan bir güce teslim olmaları şeklindeki otoriter dinler vardır. Bir dinî geleneğin içinde bu iki dindarlık yorumu da yer alabilmektedir.

Bu parçada görüşleri verilen düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

72. Emevi yöneticilerinden olup, birçok hadis âliminin vefatı üzerine hadislerin kaybolacağından endişelenmiştir. Bu sebeple valilere ve ülkedeki hadis âlimlerine mektuplar göndererek hadislerin toplanmasını emretmiş ve hadis konusundaki yetkinliğiyle bilinen İbn Şihab ez-Zühri isimli âlimi de bu işin başına getirmiştir. Bundan dolayı genel bir kabul olarak bu halife döneminde tedvin dönemi başlatılır.

Parçada bahsedilen halife aşağıdakilerden hangisidir?

73. İsâm tarihi boyunca halk arasında hadis olarak dolaşan birçok söz bulunmaktadır. Bunlar arasında hadis olanlar bulunduğu gibi hadis olmayanlar da vardır. Bunun üzerine halk arasında hadis olarak bilinen bu sözlerin gerçek durumlarını tespit etmek amacıyla birçok müstakil çalışma yapılmıştır. Buna göre;

I.    El-Makâsıdü'l-hasene
II.   Keşfu'l-hafâ
III. Riyâzü's-sâlihîn

verilenlerden hangisi bu eserler arasında sayılabilir?

74. Sabri F. Ülgener ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

75. "Râvinin, görüşmediği ya da görüştüğü halde kendisinden hadis işitmediği hocasından işittiği zannını uyandıracak biçimde rivayette bulunması" demektir. Hiç görüşmediği veya kendisinden hadis duymadığı hocasından nakilde bulunan râvi yalancı konumuna düşer, bu durum onun bütün rivayetlerinin reddine yol açar. Bu sebeple bu raviler daha çok "an fülânin" (falandan) ve "kāle fülânün" (falan dedi) gibi lafızlar kullanır. Çünkü bu lafızlar semâa delâlet ettiği kadar hadisin bizzat hocadan işitilmeden rivayet edildiğini de gösterir.

Bu parçada bahsedilen raviler aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ifade edilir?