Deneme Sınavları DHBT DKAB Genel Hadis MBSTS Hadis – Hadis tarihi ve Usulü – Test 8 5 Aralık 2021 Arif_Arslaner Hadis - Hadis tarihi ve Usulü - Test 8 Hadis - Hadis tarihi ve Usulü - Test 8 1 / 50 Tenzîhu’ş-şerî‘a’ adlı eserin yazılma amacı aşağıdaki şıkların hangisinde doğru bir şekilde yer almaktadır? Zayıf hadisleri toplama Doğru olan hadisleri gün yüzüne çıkarma Mevzú hadisleri bir araya getirme Peygamberin en önemli hadislerini ortaya koyma Sahih olmayan hadisleri belirleme İbn Arrâk tarafından telif edilen eserin tam adı Tenzîhu’ş-şerîati’l-merfû‘a ani’l-ahbâri’ş-şenî‘ati’l-mevzû‘a’dır. Eser İbnü’l-Cevzî ve Suyûtî’nin iki kitabını ihtisar edip onlarda bulunmayanları da ilâve ederek fıkıh konularına göre bir araya getirmektedir. Bu sebeple de kendisinden öncekilere ihtiyaç duyurmayacak bir muhtevaya sahiptir. Eserin baş tarafında uydurma hadislerin alametleri ve ortaya çıkış sebepleri hakkında bilgi verilmekte, men kezebe hadisinin varyantları üzerinde durulmaktadır.Daha sonra hadis uyduranlar alfabetik olarak sıralanmakta ve haklarındaki tenkitler kısa ifadelerle belirtilmektedir. 2 / 50 Haber-i Vahid hadislerin Hz. Peygambere ait olma olasılığının düşük veya daha zayıf olma sebebi ne olabilir? Âlimlerce onaylanmaması Kayıtlı olmaması Makbul olmaması Rivayet eden kişi sayısının yeterli olmaması Sahabiler tarafından onaylanmaması Haber-i vahid hadis, herhangi bir tabakada ravi (hadisi rivayet eden) sayısı 3-4 ‘ü geçmeyen, yani mütevatir hadisinin ravi sayısına ulaşamayan hadislerdir. 3 / 50 Sahâbe genelinde en son vefat eden kişi Ebu’t-Tufeyl Âmir b. Vâsile el-Leysî kaç yılında Mekke'de vefat etmiştir? 93/712 102/720 110/728 86/705 78/697 4 / 50 Zayıf olduğu hakkında hadis âlimleri arasında ittifak bulunmayan, bazılarına göre zayıf, bazılarına göre de zayıf olmayan, zayıf hadisten üstün olan hadislere ne ad verilir? Muza‘af Muzdarib Mu‘dal Munkatı Maklûb 5 / 50 Aşağıdakilerden hangisi zayıf bir hadisin birden çok senedle rivayet edilerek zayıflıktan çıkması için ileri sürülen bir şarttır? Takviye eden diğer senedler kuvvet bakımından takviye edilen senedle ya aynı seviyede veya daha üstün olmalıdır Hadisteki zayıflık aşırı cerh sebeplerine dayanmalıdır yani hadisin zayıflığı şiddetli olmalıdır Hadis amele yönelik bir hadis olmamalıdır Hicri ilk iki asır içerisinde kayda geçmiş olmalıdır En az on iki ravi tarafından nakledilmiş olmalıdır Zayıf bir hadisin birden çok senedle rivayet edilerek zayıflıktan çıkması için iki şart ileri sürülmüştür: Hadisteki zayıflık aşırı cerh sebeplerine dayanmamalı yani hadisin zayıflığı şiddetli olmamalıdır yada takviye eden diğer senedler (tarîk) kuvvet bakımından takviye edilen senedle ya aynı seviyede veya daha üstün Olmalıdır. 6 / 50 Müksirûn (binden fazla hadis rivâyet etmiş yedi sahâbî) arasında üçüncü sırada yer alan Enes b. Mâlik nerede vefat etmiştir? Şam Kûfe Basra Medine Mısır 7 / 50 Hangisi hadis öğrenim ve öğretim yöntemlerinden biri değildir? Semâ’ Kırâat İcâzet Münâvele ve Mükâtebe Müstemlî Hadisleri yazdıran hocanın (mümlî) söylediklerini yazan öğrenciye müstemlî denir. 8 / 50 Aşağıdakilerden hangisi Kudsi hadisler için kullanılan başka bir isimdir? Merfu İlahi Hadis Mevkuf Asar Mütevatir Kudsî hadîs yerine rabbânî hadîs veya ilâhî hadîs de denir. 9 / 50 Hangi nedenden dolayı hadis için yapılan yolculuklar büyük olçüde sona ermiştir? Medreselerin ve dârülhadislerin kurulması Ravi sayısının azalması Hadis âlimleriyle tanışma, râviler hakkında yeterli bilgiler elde etme Rivâyet lafızlarının hadis öğrenim ve öğretim metotlarının geliştirilmesi Semâ’ ve kırâat metotlardan biriyle hadis almanın geçerli olması 10 / 50 Aşağıdakilerden hangisi “Ok, deve, at ve kuş yarışlarından başkası için, yarış tertip etmek suretiyle ödül alınmaz” hadisini uyduran kişidir? Muhammed b. Sa‘îd el-Esedî Beyân b. Sem‘ân el-Mehdî Muhammed b. Ca‘fer el-Kettânî Gıyâs b. İbrahim Enes b. Mâlik Gıyâs b. İbrahim, Halife Mehdî’ nin yanına bir iş için girdiği zaman onun güvercin uçurduğunu ve yarıştırdığını görünce “Ok, deve, at ve kuş yarışlarından başkası için, yarış tertip etmek suretiyle ödül alınmaz”hadisini uydurmuştur. Halife Mehdî, bu sözden memnun olmuş ve Gıyâs b. İbrahim’e hatırı sayılır miktarda para vermiştir. Daha sonra hadisin makbul şeklinin aslında bulunmayan “kuş” kelimesini, Gıyâs b. İbrahim’in kendisinin ilave ettiğini anlayınca “Senin şu kafan varya, tam bir yalancı kafasıdır” diyerek onu huzurunda kovmuş ve hadis uydurmaya sebep olduğu için de güvercinlerin kesilmesini emretmiştir. 11 / 50 Hangisi makbûl hadîslerdir? Müdelles Şâzz- Mahfûz Rabbânî hadîs Sahîh ve hasen hadisler Merdûd hadîsler 12 / 50 Suyûtî, bir hadisin mütevâtir kabul edilebilmesi için her nesilde râvî sayısının en az kaç olması gerektiği görüşündedir? 4 5 10 40 70 13 / 50 Haber-i vâhidle amel edilmemesi gerektiğini savunan mezhep aşağıdakilerden hangisidir? Mutezile Mâlikî Hanefî Eş‘arî Mâtürîdî 14 / 50 Aşağıda verilen seçeneklerden hangisi hadis tarihinde görülen başlıca hadis uydurma sebeplerinden biri değildir? İslam düşmanlığı Arap dilini bilmemek Irk ve Mezhep yanlılığı Maddi yarar elde etme hırsı İslam’a hizmet etme arzusu 15 / 50 Sâhibiye (Gökmedrese) veya Çifte Minareli Medrese Dârulhadîsi olarak tanınan darülhadisler Anadolu’ da hangi merkezde yer almaktadır? Erzurum Konya Edirne Sivas Kars 16 / 50 Aşağıdaki âlimlerden hangisi amellerin faziletiyle ilgili konularda zayıf hadisle amel etmek caiz değildir görüşündedir? Süfyân es- Sevrî Ebû Bekir İbnü’l-Arabî Ahmed b. Hanbel Ebû Dâvud Abdullah b. Mübârek Yahya b. Ma‘în, Müslim, İbn Hazm, Ebû Bekir İbnü’l-Arabî gibi âlimlere göre ne helal, ne haram, ne de amellerin faziletiyle ilgili konularda zayıf hadisle amel etmek caiz değildir. 17 / 50 Hadislerin aktarılması ilgili olarak müşâfehe terimi aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? Hadisleri bizzat Hz. Peygamber’den işiterek aktarma işlemidir. Hadisleri Hz. Peygamber’in davranışlarını görerek aktarma işlemidir. Öğrendiklerini ezberleme yoluyla muhafaza etmektir. Karşılıklı konuşma suretiyle hafızadaki bilgileri taze tutma işlemidir. Hadisleri unuttuklarında hatırlamak amacıyla yazma işlemidir. Müşafehe, hadislerin bizzat Hz. Peygamber’den işitilerek aktarma işlemidir. Hadisleri Hz. Peygamber’in davranışlarını görerek aktarma işlemine müşahade, diğer sahabilerin öğrendiklerini ezberleme işine hıfz, karşılıklı konuşma suretiyle hafızadaki bilgileri taze tutma işlemine müzakere denir. 18 / 50 Aşağıdakilerden hangisi “Dininizde helali haram haramı da helal göstermek için dört bin hadis uydurdum” sözlerini söyleyen kişidir? Abdülkerim b. Ebü’l-Avcâ Muhammed b. Sa‘îd el-Esedî Beyân b. Sem‘ân el-Mehdî Gıyâs b. İbrahim Ebu’l-Ferec İbnü’l-Cevzî Abdülkerim b. Ebü’l-Avcâ, Halife Mehdî zamanında hadis uydurduğu tespit edildiği için asılmak üzereyken bu sözleri söylemiştir. 19 / 50 I. Arapçada ek, ilave, düzeltme gibi anlamlara gelirII. Müstedreklerin esas alınan eseri bütünüyle tamamladığı düşünülmektedir.III. Hadisle toplamak suretiyle eksikleri tamamlayan kitaplardır.IV. Müstedrekler konu esaslı kitaplardır.Yukarıdakilerden hangisi müstedrek türü Eserler için doğru kabul edilmektedir? Yalnız II I ve III I ve IV I, II ve III I, III ve IV Müstedrek müellifinin isabet etme ve yanılma ihtimali her zaman mevcuttur. Dolayısıyla müstedreklerin esas alınan eseri bütünüyle tamamladığı düşünülmemelidir. 20 / 50 Aşağıdaki seçeneklerin hangisi uydurma hadisin belirtileri arasında gösterilebilir? Ahlak bozuklukları Bilinç bozuklukları Kişilik bozuklukları Ses bozuklukları Mana bozuklukları Metinde görülen dil ve özellikle de, mana bozuklukları ile ölçüsüz ifadeler onun uydurulmuş olduğuna işaret edebilir. 21 / 50 Sened ve/veya metninin müşterek özelliklerine göre sınıflandırmalardan değildir? Müsned Müdrec Musahhaf ve Muharref Mutâbi‘- Şâhid Garîb Garîb senedin özelliklerine göre sınıflandırmadır. 22 / 50 Sahih ve hasen hadis için aranan şartlardan birini ya da birkaçını taşımayan hadislere ne denildiği aşağıdaki şıkların hangisinde yer almaktadır? Mütevatir Ahad Mevzu Zayıf Sema 23 / 50 Râvîlerinin sika olması, râvîleri arasında kopukluk olmaması yani senedin muttasıl olması, şâzz yani diğer sika râvîlerin rivayetlerine aykırı olmaması ve muallel yani sahihliğine zarar verecek gizli bir kusurunun olmaması gibi özellikler aşağıdaki hadis türlerinden hangisine aittir? Sahîh hadis Hasen hadis Merdûd Hadis Mahbûl hadis Mütevâtir hadis 24 / 50 Aşağıdakilerden hangisi zayıf hadisin çok çeşitli olmasının nedenleri arasında sayılamaz? Râvî eksikliğinin senedin değişik yerlerinde olması Râvînin tenkid edilmesindeki sebeplerin farklılığı Hadisin Müslümanların nazarındaki değeri Hadisin metnindeki kusurun onun sahihliğine zarar verme derecesindeki değişiklikler Snedde râvî düşmesinin az veya çok olması 25 / 50 Hadis tarihinde ilk dönem veya mütekaddimûn dönemi denilen bu asırlarda yaşamış beş râvî tabakası vardır. Her biri kendi dönemi açısından önem sırasına sahiptir. Aşağıdakiler hangisi bu sıralamada en önemli ravi tabakasıdır? Tâbiûn Muhadramûn Etbâu’t-tâbiîn Sahâbe Muhadram 26 / 50 1557 yılında Kanuni döneminde yapılan dârulhadîs aşağıdakilerden hangisidir? Edirne Dârulhadîsi Abdullah Paşa Dârulhadîsi Süleymaniye Dârulhadîsi İznik Dârulhadîsi Mısır Dârulhadîsi 27 / 50 "Defaa ileyye kitâbehu: falan bana kitabını verdi" lafzı hangi metoda delâlet etmek üzere kullanılan rivayet lafızlarındandır? Münavele Vasiyyet Vicade Mükatebe İcazet 28 / 50 Hilâfet merkezinin Kûfe’ye nakledilmesiyle bölgenin ikinci ana merkezi haline gelen Basra, aynı zamanda önemli bir ilim şehri olarak ün yapmıştır. Binden fazla hadis rivâyet etmiş yedi sahâbî arasında üçüncü sırada yer alan ve Basra’ya yerleşerek hadis öğrenimi ve öğretimi açısından buranın ayrıcalık kazanmasını sağlayan sahâbî aşağıdakilerden hangisidir? Saîd b. El-Vakkâs Abdullah b. Mes’ûd Ammâr b. Yâsir Semüre b. Cündeb Enes b. Mâlik 29 / 50 Merdûd hadîsler zayıf hadislerdir. Buna göre Arapçada, kesik ve kopuk anlamına gelir. Hadis ilminde, senedinde sahabeden sonra bir veya peşpeşe olmayarak, birkaç râvî atlanmış olan hadîse aşağıdakilerin hangisiyle adlandırlır? Mu‘dal Munkatı’ Mu’allak Tedlîsü’l-isnâd Müdelles 30 / 50 Hz. Muhammed(s.a.v.)’in haber-i vahid konusunda uyguladığı ölçüt nedir? Haberi iletenin hızlı olması Haberi iletenin yakın çevresinde olması Habercinin üst sınıftan birisi olması Habercinin zabt sıfatı ve dinde güvenilir olması Haberin yazılı olması Habercinin zabt sıfatını olmaması ve dinde güvenilirliğinin zayıf olması Kurandaki şu ayete dayanmaktadır, “Fasık bir kimse size bir haber getirdiği zaman onun doğruluğunu araştırın” (Hucurat 49/6). 31 / 50 Aşağıdakilerden hangisi hadise yaraşır şekilde öğretimini sistemli hale getirmek üzere kurulan ilk özel hadis öğretim merkezlerindendir? Darussünne Nizâmiye Medreseleri Dârulhadîs Dâru’l-hadîsi’l-Kâmiliyye Eş refiyye Dârulhadîsi 32 / 50 İslâm kültüründeki ilim anlayışının en önemli özelliklerinden biri, yaşa ve liyakate saygıdır. Bu nedenle, yaş veya ilim yönünden kendinden üstün bir âlimin yanında hocalık yapmamak, gerekirse öğretim önceliğini üstün olana vermek ilim âdâbındandır. Bu durum hocanın uyması gereken hangi kural altında değerlendirilebilir? Kendisinden üstün olanlara öncelik vermek Hadise saygı ve hadis meclisine özen göstermek Bunama halinde hocalığı bırakmak Üstün ahlaka sahip olmak Eser yazmak ve bilimsel faaliyette bulunmak 33 / 50 Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde hadislerin uydurma sebeplerinde biri yer almamaktadır? Cenneti kazanma hırsı İslam düşmanlığı Irk ve mezhep yanlılığı Maddi yarar elde etme hırsı İslam’a hizmet arzusu 34 / 50 Hz. Peygambere ait olduğu kesin olan hadislere ne ad verilir? Haber-i Vahid Mütevatir Hasen Muza‘af Mürsel 35 / 50 Sahih ve hasen hadis için aranan şartlardan birini ya da birkaçını taşımayan hadislere ne denir? Mu’allak hadis Müsned hadis Musahhaf hadis Zayıf hadis Muharref hadis 36 / 50 Râvî tabakaları denildiğinde daha çok rivâyet asırları olarak bilinen ilk üç asırdaki râvîler anlaşılır. Hadis tarihinde ilk dönem veya mütekaddimûn dönemi denilen bu asırlarda yaşamış kaç râvî tabakası vardır? 1 2 3 4 5 37 / 50 Bir rivayet lafızı hadisi aktarırken “işittim” anlamındaki semi’tü kelimesini kullanıyorsa, o hadisi hangi yöntemle edinmiştir? Semâ’ Kırâat İcâzet Münâvele Mükâtebe 38 / 50 Yüce Allah’a, Kur’an olmayarak nispet edilen söz ve işle ilgili hadis anlamına gelen, Rabbânî hadis veya ilâhî hadis de denen hadis türü aşağıdakilerden hangisidir? Sahih hadis Hasen hadis Kutsi hadis Merfü hadis Mevküf hadis 39 / 50 Sema ve kıraat meclisleri hangi fonksiyonu yerine getirmek üzere oluşturulmuştur? Nakledilen hadislerin istinsah edilmesi. Yazılı hadislerdeki hataların tashih edilmesi Hadislerin kitaplaştırılmasını sağlamak Hadislerin farklı dillere göre yorumlanmasını sağlamak. Yeni hadis aktarım yöntemlerinin bulunması. 40 / 50 Bir hadisin aslı düşünüldüğünde sened ya da metin içerisinde bulunmayan bir şey eklendiğinde ortaya çıkan bu hadis aşağıdakilerden hangisidir? Mevkûf Munker Mudelles Maklûb Mudrec 41 / 50 Zayıf hadisler birbirini takviye ederek hangi dereceye yükselirler? Merfûd Mevkuf Te‘addü’t-turuk Hasen li-gayrihî Muhkem Zayıf hadisler birbirini takviye ederek hasen li-gayrihî derecesine yükselirler. Fakat bütün zayıf hadisler birden çok isnadla (te‘addü’t-turuk) rivayet edilmek suretiyle zayıflıktan kurtulmazlar. 42 / 50 Hadis ilminde belli bir formasyon kazanmış bir kişi, neyi ya da neleri incelemek suretiyle bir hadisin uydurma olup olmadığı konusunda kanaat sahibi olabileceği söylenebilir? Sened Rihle Ölçüsüz sevap Sınırsız vaatler Mevzu 43 / 50 Bir hadisin zayıflığını gösteren terimlerden kezzâb, aşağıdaki seçeneklerden hangisinde Türkçe olarak verilmiştir? Râvînin yalancılığı Râvînin yalan söylemekle itham edilmesi Râvînin çok hata yapması Hadisin şiddetli zayıflığı Hadisin zayıflık derecesinin hafif olması 44 / 50 Kıyasa aykırı olmalarına rağmen, namazda kahkaha, hurma şırasıyla abdest, hayzın azami süresinin on gün olduğu, on dirhemden aşağı mehir olmayacağı gibi zayıf hadislerle amel eden âlim aşağıdakilerden hangisidir? İmam Şâfiî Ahmed b. Hanbel İmam Mâlik Ebû Hanîfe İmam Buhâri Zayıf hadisle amel bahsinde farklı bir görüş de şudur: Herhangi bir konuda zayıf hadisten başka delil yoksa reye tercih edilerek zayıf hadisle amel edilebilir. En fazla Ahmed b. Hanbel’e atfedilen bu görüşün diğer mezhepler içinde de uygulandığı olmuştur. Meselâ Ebû Hanîfe, kıyasa aykırı olmalarına rağmen, namazda kahkaha, hurma şırasıyla abdest, hayzın azami süresinin on gün olduğu, on dirhemden aşağı mehir olmayacağı gibi zayıf hadislerle amel etmiştir. 45 / 50 Hadis ilminde, ancak işin uzmanı âlimlerin fark edebileceği ve sahihliğe zarar veren gizli bir kusuru (illeti) bulunan hadîslere ne ad verilir? Müdelles Mütevâtir Mu‘dal Munkatı Mu‘allel 46 / 50 Aşağıdakilerden hangisi zayıf hadisin şiddetli zayıf olarak nitelendirilmesinin sebeplerinden değildir? Kezzab Müttehem bi’l-kizb Fuhş-i galat Şaz Mevzû Hadisçiler senedin kopuk olmasını, diğerine göre ağır cerh sebebi saymamışlardır. Hâlbuki râvînin yalancılığı (kezzâb), yalan söylemekle itham edilmesi (müttehem bi’l-kizb), çok hata yapması (fuhş-i galat), fıskı ve hadisin şâz olması aşırı cerh sebebi kabul edilmiş ve bu tür hadislerin zayıflığı şiddetli zayıflık olarak nitelendirilmiştir. 47 / 50 Hadis rivâyetinde en çok kullanılan rivâyet lafızları Hicrî üçüncü asır dönemi düşünüldüğünde verilenlerden hangisi olduğu söylenebilir? Habberenî-habberenâ Evsâ ileyye-ketebe ileyye A’tânî-nâvelenî Haddesenâ-ahberenâ Beleğanî-vecedtü 48 / 50 Hz. Peygamber’in ağzından çıktığı şekilde bize ulaşan hadis çeşidi aşağıdakilerden hangisidir? Haber-i vâhid Ma‘nevî mütevâtir Hasen li-gayrihî Lafzî mütevâtir Te‘addü’t-turuk Lafzî mütevâtir, bütün rivayetlerinde lafızları aynı olan yani, Hz. Peygamber’in ağzından çıktığı şekilde bize ulaşan hadislerdir. Mütevâtir, mutlak olarak zikredildiğinde lafzî olan anlaşılır. Hz. Peygamber’in hadisleri içerisinde lafzî mütevâtirin ne kadar olduğu tartışmalı bir konudur. İbnü’s-Salâh’a göre lafzî mütevâtir örneği bulmak zordur. İbnü’s-Salâh bu kısma örnek olarak Hz. Peygamber’in, “Kim bilerek benim adıma yalan uydurursa cehennemdeki yerine hazırlansın” hadisini vermiştir. 49 / 50 Hadis kitabı okunurken öğrenci (talebe) ile hoca arasında takip edilen bir usulün olduğu bilinmektedir. Buna göre verilenlerden hangisinin doğru usul olduğu söylenebilir? Okuyup geçme yöntemi Açıklama ve araştırma yöntemi Münâvele Semâ İcâzet 50 / 50 Aşağıdakilerden hangisi hadis kitaplarının okunmasında kullanılan bir hadis kitabının halka yönelik okutulması durumunda uygulanan bir usuldür? Sahha Ûriza Tarîku’s-serd Tarîku’l-hal ve’l-bahs Tarîku’l-im’ân Bu dönemde hadis kitaplarının okunmasında farklı usuller takip edilmiştir. Bunlar, okuyup geçme (tarîku’s-serd), açıklama ve araştırma (tarîku’l-hal ve’l-bahs), ve geniş açıklama (tarîku’l-im’ân) olmak üzere üç farklı usuldür. Geniş açıklamalı yöntem, genellikle bir hadis kitabının halka yönelik okutulması durumunda uygulanan bir usuldür. Skorunuz 0% Testi yeniden başlat
