Deneme Sınavları DKAB Genel İslam Felsefesi İslam Felsefesi – Test 5 16 Mart 202216 Mart 2022 Arif_Arslaner İslam Felsefesi - Test 5 Şu kişi tarafından oluşturuldu Arif_Arslaner İslam Felsefesi - Test 5 1 / 50 Aşağıdakilerden hangisi felsefeyle ilgilenenlerin geleneğe aykırı düşünce ve zihniyetleriyle İslâm toplumunun dışına çıkmış olduklarını ima eden ve bir sosyolojik anlam da taşıyan kelimedir? Bid’at Kıdem Tehafüt Küfür Tenkit 2 / 50 Molla Fenari için verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? Osmanlı ilim geleneğinin en önemli temsilcilerindendir. Osmanlı Devleti’nin ilk Şeyhülİslamı’dır Şerh-i İsagoci adlı dini kitabın yazarıdır. Fıkıh kitabı telif eden biridir. Eğitimde felsefe, matematik, mantık gibi bilimler bulunmaktadır. 3 / 50 Aşağıdaki Osmanlı düşünürlerinden hangisi Ruhçu (spritualist) yaklaşımı benimsemiştir? Şehbenderzade Filibeli Ahmet Hilmi Rıza Tevfik Ziya Gökalp Baha Tevfik Mustafa Şekip 4 / 50 Orhan Gazi tarafından İznik’te kurulan Osmanlı Devletinin ilk medresesinde uzun yıllar müderrislik yapmış olan Kayserili Davud (Davud el-Kayseri), hangi alanda eğitim görmüştür? Mantık Sanat Tarih Edebiyat Sosyoloji Kayserili Davud (Davud el-Kayseri), eğitimini Kayseri, Mısır, Tokat Niksar ve İran gibi yerlerde mantık, usul, dini ilimler, kelam, tasavvuf, felsefe, matematik, astronomi gibi çok farklı alanlarda tamamladı. 5 / 50 Gazzâlî’nin filozoflara yönelttiği eleştirilere ilk ciddi karşı koyuş hangi düşünür tarafından gelmiştir? İbn Rüşd Ali et-Tûsî İbn Bâcce Cemâleddin Afgânî İbn Tufeyl 6 / 50 Osmanlı topraklarında ilk kez matbaayı kim kurmuştur? İbrahim Müteferrika Bedreddin Simavi (Şeyh) Molla Fenari Kemal Paşazade (İbn Kemal) Katip Çelebi 7 / 50 İkinci Tehafüt’ü yazan düşünür aşağıdakilerden hangisidir? Gazzali İbn Rüşd Gelibolulu Mustafa Koçi Bey Kindi 8 / 50 Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Dönemi’nde Sosyolojik pozitivist yaklaşımını temsil eden düşünürlerden birisidir? İbrahim Müteferrika Baha Tevfik Mustafa Şekip Rıza Tevfik Ziya Gökalp 9 / 50 Vahdet-i vücud hakkında ayrıntılı bilgi yer alan ''Vahdet-i Vücud ve Esasları'' isimli eserin yazarı aşağıdakilerden hangisidir? İdris Bitlisî İbn Kemal Molla Hüsrev Davud Kayserî Sadreddin Konevi 10 / 50 “Benim amacım varlıkların hakikatini bilmektir. Bunun için öncelikle bilginin hakikatini, onun ne olduğunu araştırmak gerekir.” ifadesi aşağıdakilerden hangisine aittir? Gazzali Kindi Farabi İbn Sina Aristo 11 / 50 Aşağıdakilerden hangisi felsefî metotla dini savunanlardır? Islahatçılar Filozoflar Meşşailer Fıkıhçılar Kelamcılar 12 / 50 Aşağıdakilerden hangisi çağdaş kavramların önceki tarihleri değerlendirirken dikkate almak anlamına gelen düşünme hatasıdır? Tarihselcilik Anakronizm Kendi içine kapalılık Bölünmüş (Yatay) bilinç Zemin (Mekan) kaybı Osmanlı dönemindeki şartlarla günümüz şartlarının oldukça farklılaşması anakronizm denilen bir düşünme hatasına da yol açabilmektedir. Anakronizm, daha çok günümüz için geçerli olan bir takım kavram ya da anlayışları, bu kavram ya da anlayışların söz konusu olmadığı zaman dilimlerinde aramakla ortaya çıkar. 13 / 50 İbrahim Mütefferika ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? İlk matbaanın kurulmasına izin verilen bilim adamıdır. Kanun-i Kadime adlı yeni bir düzen getirmiştir. Risale-I İslamiye adlı eseri vardır. Aslen Avrupalıdır ve bir papazın oğludur. Kurduğu yeni düzende Amerika’nın keşfinin oluşmasında katkısı büyüktür. 14 / 50 Aşağıdakilerden hangisi nakli ilimlerin kavranmasının temelinde akli ilimlerin varolduğunu açıklamaktadır? Koçi Bey Katip Çelebi Gelibolulu Mustafa Molla Lütfi Taşköprülüzade 15 / 50 Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Dönemi’nde Sezgici yaklaşımı temsil eden düşünürlerden birisidir? İbrahim Müteferrika Baha Tevfik Mustafa Şekip Kemal Paşazade (İbn Kemal) Katip Çelebi 16 / 50 Aşağıdaki düşünürlerden hangisi metafizik olarak felsefe yapmamış fakat Batı düşüncesi ile irtibat halinde İslam düşüncesine katkı yapmıştır? Ziya Gökalp Baha Tevfik Rıza Tevfik Elmalılı Hamdi Yazır Mustafa Şekip 17 / 50 Aşağıdakilerden hangisi Gazzali’nin Makâsidü’l-Felâsife adlı eserindeki felsefi ilimleri ele aldığı başlıklardan değildir? Riyaziyat İlahiyat Mantık Tabiiyat Tehafüt 18 / 50 “Matematik ve geometri olup, bunların akıl ve dinle çelişen hiçbir yönleri yoktur. Bunların inkârı imkânsızdır” şeklinde tanımlanan felsefi ilim aşağıdakilerden hangisidir? Tabiîyât Riyaziyât Tehâfüt İlahiyât Mantık 19 / 50 Felsefe, tasavvuf ve kelam alanlarını kapsayan “Vâridat” adlı eser kime aittir? Bedreddin Simavi İbn Arabi Farabi İbn Sina Ebu’l-Berekat 20 / 50 Aşağıdaki filozoflardan hangisi felsefeyi dinle bağdaştırarak Müslümanlar tarafından kabul görmesini sağlamıştır? Hasan Sabbah Gazzali İmam Cuveyni İbn Sina İbn Rüşd 21 / 50 Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı düşünürlerinin temelde bir mimar anlayışıyla hareket etmeleri ile oluşan en önemli kaygıyı göstermektedir? Nizam Kelam Estetik Ahenk Ahlak 22 / 50 Osmanlı düşüncesinin genel olarak bir estetik imar kaygısıyla hareket etmesi sonucunda ortaya çıkan sorun aşağıdakilerden hangisidir? Dışavurumculuk Kendi içine kapalılık Ekspresyonizm Estetik kaygı Sentezleme Estetik yapılar, iç ahenge önem veren, kendi içinde tutarlı olan, kısacası kendi içine kapalı anlam dünyalarına sahip yapılardır. Estetik yapılar kendi içlerinde mükemmellik idealine göre kurgulanan (sentez işlemine dayalı) yapılar olduğundan kendi dışını bir anlamda kaos (karışıklık) olarak görür. 23 / 50 I. Gazzâlî Tehâfütü’l-Felasife adlı eserini yazmıştır.II. Selefi anlayışa sahip ekol ve mezhepler karşı duruşlarını sergilemiştir.III. Bireysel anlamda felsefeye eleştiriler yöneltilmiştir.IV. İbn Rüşd Tehâfütü’t- Tehâfût'ü yazmıştır.Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde eleştiri geleneğinin tarihsel süreçte izlediği safhalar doğru olarak verilmiştir? I-II-III-IV I-IV-II-III II-III-I-IV III-I-II-IV III-II-I-IV 24 / 50 Aşağıdakilerden hangisi İbn Rüşd sonrası tehâfütlerin yazılmalarının sebeplerinden biri değildir? Felsefi fikirlerin eksik yönlerini ortaya çıkarmak. Fikrî alandaki dinamizmin yeniden canlandırılmak. Düşünce alanında eleştirel bir ortam hazırlamak. Din-Felsefe ilişkisini incelemek. Felsefe ve kelam arasındaki problemleri tartışmak. 25 / 50 Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı döneminde devam eden Tehafüt geleneğinin temsilcileri olarak dikkat çeken düşünürlerden değildir? İbn Sina Muslihiddin Mustafa Kemal Paşazade Muhammed Karabaği Abdullah Çelebi 26 / 50 Gazzali’den sonra gelen ve felsefe ile kelâmı birleştiren düşünür aşağıdakilerden hangisidir? İbn Rüşd Ali et-Tûsî İbn Bâcce Fahreddin Razî İbn Tufeyl 27 / 50 I. TıpII. MetafizikIII. KimyaIV. MantıkV. FizikHangisi Gazzâlî, ilimleri arasındadır? I, II ve III I, III ve V II, III ve IV II, IV ve V III, IV ve V 28 / 50 ) Molla Lütfi’nin hangi eserinde, bilimleri tasnif etmesi ve onları tanımlamaya çalışması açısından hem klasik ilimler tasnif geleneğini sürdürür hem de yaşadığı dönemde ilim zihniyetini sergilenmektedir? Haşiye Ale’t- Tehafüt Risale fi Tahkiki Vücudi’l-Vacib Miftahu’s-Saâde Mevzuâtü’l-Ulûm Misbahu’s- Siyâde Molla Lütfi’nin Mevzuâtü’l-Ulûm adlı eseri, bilimleri tasnif etmesi ve onları tanımlamaya çalışması açısından hem klasik ilimler tasnif geleneğini sürdürür hem de yaşadığı dönemde ilim zihniyetini sergiler. 29 / 50 Ben-Sen veya Ben-Öteki ilişkisi hangi filozoftan itibaren en tartışmalı sorunlarından birini teşkil etmiştir? Platon Eflatun Yunus Emre Hegel Whitehead 30 / 50 Aşağıdakilerden hangisi düşünür olmanın temel şartını bilgi aktarımından ziyade şahsi görüş ve içtihatlar geliştirmeye bağlamaktadır? Molla Fenari Bedreddin Simavi Kayserili Davud İbn Kemal Müeyyedzade 31 / 50 Aşağıdakilerden hangisi Osmanlıların fizik ve metafizik araştırmalarına verdikleri addır? Beşer Hikmet Cebir Göz Yazın 32 / 50 "Varidat" adlı eser aşağıdaki düşünürlerden hangisine aittir? Molla Fenari Kayserili Davud Hocazade Ali Tusi Bedreddin Simavi 33 / 50 Osmanlı düşünürlerinin kullandığı iç estetik tanımının açıklaması aşağıdakilerden hangisidir? Materyalist düşünce biçimi Estetik imar faaliyetinin gerçekleştiği mekanlar Kendi içine kapanma Ahlaki yapı İmar alanının dışında kalan dünya 34 / 50 Aşağıdakilerden hangisi Katip Çelebi'nin bir eseridir? Nizam-ı Cedit Kanun-i Kadim Harnâme Ahlak-ı Alâ Mizanu’l-Hak 35 / 50 Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Dönemi’nde Pozitivist yaklaşımı temsil eden düşünürlerden birisidir? İbrahim Müteferrika Baha Tevfik Mustafa Şekip Rıza Tevfik Katip Çelebi 36 / 50 Aşağıdaki seçeneklerden hangisi Molla Lütfi’nin Mizah yolla ahlak eleştiri düşüncesini sağlayan eserinin adıdır? Harname Ahlak-ı Ala-i Ahlak-I Kebir Mevzûât-ı Ulûm Misbahu’s- Siyâde 37 / 50 ........’nin Mizanu’l-Hak ve Keşfu’z-Zunûn adlı eserlerine bakıldığında teşhisin daha bir epistemolojik düzeyde konulmaya başlandığını görmekteyiz. Katip Çelebi için nakli ilimlerin kavranmasının temelinde akli ilimler vardır. Öncelikle akli ilimlerin öğrenilmesi ve bu bilgiler ışığında nakli ilimlerin kavranması gereklidir. Oysa kendi döneminde yapılmakta olan şey tam tersidir. Akli ilimlerin medreselerdeki konumu iyice küçülmüş ya da yok mertebesine ulaşmıştır. Felsefi ilimlerin yerine fıkhi disiplinler konulmakistenmektedir. Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? İbn Kemal Gelibolulu Mustafa Ali Musa Çelebi Mehmet Çelebi Katip Çelebi 38 / 50 Tehafüt geleneğini başlatan, Farabi ve İbn Sina’nın felsefi fikirlerini eleştirmek için yazılmış olan “Tehafütü’l-Felasife” kime aittir? İbn Rüşd Gazali Ali Tusi Karabaği Mehmet Ali Aynî 39 / 50 Aşağıdakilerden hangisi varlığın tekliği anlayışını savunan düşünürlerdendir? Hocazade Kemal Paşazade Davud el-Kayseri Mestçizade Abdullah Efendi Molla Fenari 40 / 50 I.Osmanlı Devletinin ilk medresisinde uzun yıllar müderrislik yapmıştır.II.Kelam, tasavvuf ve felsefeyi ortak bir dil içindebuluşturmuştur.III.Nihayetü’l-Beyan fi Dirayeti’z-Zaman eserinin sahibidir.Yukarıda özellikleri verilen düşünür aşağıdakilerden hangisidir? Bedreddin Simavi Molla Fenari Koçi Bey Dâvûd-i Kayserî Molla Lütfi 41 / 50 Osmanlı Devletinin ilk şeyhulİslâmı kimdir? Molla Fenari Bedreddin Simavi Kayserili Davud Müeyyedzade (Abdullah Çelebi) Hocazade (Muslihiddin Mustafa) 42 / 50 Kendisine,“ Efendim, Tıbhane Mektebi’nde Allah’ı inkar ediyorlar imiş, bu olan şeyleri, bütün tabiat yapar, her şey tabiatla olur diyorlar imiş” dendiğinde, “Ey, öyle ise onlar Allah’ın adını tabiat koymuşlar; çare yok, bir Allah’a muhtacız” şeklinde karşılık vermiş olan düşünür kimdir? Kethüdazâde Mehmed Arif Efendi Ahmet Cevdet Paşa Ziya Paşa Şeyh Bedrettin İsmail Hakkı İzmirli 43 / 50 Risale fi Tahkiki Vücudi’l-Vacib adlı eseriyle İbn Sina'nın görüşlerini özetleyen ve başka bir eserinde bilimleri tasnif ederektanımlamaya çalışan Osmanlı düşünürü aşağıdakilerden hangisidir? Fenarizade Efendi Mestçizade Abdullah Efendi Kemal Paşazade Molla Lütfi Bedreddin Simavi 44 / 50 Gazzali’nin tenkitlerinin amacı aşağıdakilerden hangisidir? İslâmi görüş bakımından hangi neviden bir felsefenin uygun olamayacağını göstererek yeni bir felsefe aramaya gidecek yolu açmış durumdadır. Felsefe ve dini bütünleştirmiştir. Felsefeyi tamamen yok saymıştır. Dini ilkeleri yerine getirmek en önemli amaçtır. Felsefi filozofların düşüncelerini çürütmek asıl gayesidir. 45 / 50 Gazzâlî sonrası yapılan felsefenin kelami düzeyde kalmasının sebebi ne olabilir? Gazzali'nin filozofları küfürle suçlaması Felsefeye ilginin azalması Felsefenin yasaklanması Gazzali'nin eserlerinin kusursuz olması Felsefi bağlamdaki eleştirinin olmaması 46 / 50 Tehâfütler yazılırken genel olarak nasıl bir yaklaşımla kaleme alınmıştır? Öznellik göz önüne alınarak düşünürlerin fikirleri ön plana çıkmıştır. Tarafgir bakış açısı önemlidir. Her düşünürün fikirlerinin sentezi önemlidir. Eleştiriye karşı çıkmak bakış açısı vardır Sorgulama ve yeni fikirlerin açığa çıkması önemlidir. 47 / 50 Tanrı ile insan ve diğer varlıkların mukayesesini doğru bulmayan düşünür kimdir? Fârâbî Hocazâde İbn Ravendî Fahreddin Razî Devvânî 48 / 50 Estetik imar bilincini yönlendiren alanlarda (kelamcı, mutasavvıf, fıkıhçı, felsefeci, hat vs.) üretim yapan Osmanlı düşünürlerinin hangi Yunan düşünürün ‘asıl-kopya’ ikiliğine dayalı felsefe yapma tarzını sürdürdüğü söylenebilir? Platon Sokrates Aristoteles Pisagor Epimenides 49 / 50 Felsefeyi dinle savunanlar grubunu kimler temsil etmektedir? Filozoflar Fıkıhcılar Dinciler Hocalar Kelamcılar 50 / 50 Tehâfüt geleneğinin ortaya çıkış nedenleri incelendiğinde bunların en başında ne gelmektedir? Akıl-Din ilişkisi Akıl-Felsefe ilişkisi Felsefe-Din ilişkisi Mantık-Felsefe ilişkisi Akıl-Mantık ilişkisi Skorunuz Restart quiz
