Tecvid - Testlerle Öğreniyorum 3

[Arif ARSLANER]

1. Aşağıdakilerden hangisi İbnu'l-Cezerî'nin tecvîd tarifidir? A)  Tecvîd, her bir harfin mahrec ve sıfatını yerine getirmek suretiyle Kur'An'ı tilâvet etmektir. B) Tecvîd, harflerin hakkını vermek, mertebelerrini tertib etmek, harfi mahrec ve aslına reddetmektir. C) Tecvîd, her bir harfin hakkını (sıfât-ı lâzimesini) ve müstehakkını (sıfât-ı ârızasını) yerine getirmeye muktedir olunan bir meleke (kuvvet)dir. D) Tecvîd, Kur'an-ı Kerim'i güzel bir biçimde okumak için uyulması gereken kuralları içeren ilimdir. E) Tecvîd, harflerin mahrec ve sıfatlarına uymak suretiyle Kur'an-ı Kerim'i hatasız okumayı öğreten bir ilimdir. CEVAP: B 2. I. Kıraât İlmi II. Mushafları Yazma İlmi III. Vakf ve İbtidâ İlmi IV. Arap Dili ve Belâgatı Tecvîd ilminde kemâl derecesine ulaşabilmek için yukarıdaki ilimlerden hangisi/hangilerini bilmek gerekir? A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve III D) I ve IV E) I, II ve III CEVAP: E 3. I. Kur'an-ı Kerîm'i okuyuş şekilleri tahkîk, tedvîr ve hadr olmak üzere üç tanedir. II. Hadr ile kıraât çok sevap kazanmak ve tilâvetin faziletini toplamak için yapılır. III. Tahkîk, İmam Hamze ile Verş'in mezhebidir. Kur'an-ı Kerîm'i okuyuş şekilleri ile ilgili yukarıdaki bilgilerden hangisi/hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III CEVAP: E 4. I. Örfî Vâcib II. Şer'î Vâcib III. Sınâ'î Vâcib Bunlardan hangisi/hangileri Tecvîd ilminde vâcibin kısımlarındandır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III CEVAP: E 5. Arapçada harfler Aslî ve Fer'î olmak üzere ikiye ayrılır. Buna göre; aşağıdaki şıklardan hangisinde sırasıyla bu harflerin sayıları (لا ile beraber ) doğru olarak verilmiştir? A) 29 - 5 B) 27 - 4 C) 23 - 4 D) 23 - 5 E) 29 - 4 CEVAP: A Aslî Harfler: Arapçanın  alfabesindeki  28  harfin  tamamıdır. Basra'lı  dilcilere  göre لا de  bir  harf olarak  kabul  edilir.  Arap  alfabesinde  harfler sessizdir.  Onların okunmasını sağlayan, yani sesli  harf  görevi  gören  harekelerdir.  Kur'an  alfabesindeki  bazı  harflerin sesleri Türkçemizde yoktur. Kur'an alfabesinin harfleri şunlardır: ء ب ت ث ج ح خ د ذ ر ز س ش ص ض ط ظ ع غ ف ق ك ل م ن و ه ى Fer'î Harfler Harflerin asıl seslerinden farklı seslerle telaffuz edilmesi de söz konusudur. Bu farklı seslerle telaffuz edilen harflere fer'î harfler denir. 5 harftir. 1. el-Hemzetu'l-Musehhele(Teshil ile Okunan Hemze) 2. el-Elifu'l-Mumâle (İmâle ile Okunan Elif) 3. es-Sâdu'l-Muşemmeme (İşmam ile Okunan Sâd) 4. el-Lâmu'l-Mufehheme(Kalın Okunan Lâm) 5. en-Nûnu'l-Muhfât (İhfâ ile Okunan Nûn) 6. I. Sözlükte bir şeyi güzel yapmak, hoş kılmak, iyi ve güzel söylemek anlamına gelir. II. Terim olarak, harflerin çıkış yerlerine ve sıfatlarına uymak sûretiyle Kur'an-ı Kerim'i doğru ve hatasız bir şekilde okuma alışkanlığı kazandıran ilimdir. III. Kur'an-ı Kerim'de de Allah, "...Kur'an'ı ağır ağır, tane tane (tertil üzere) oku!" buyurarak Kur'an-ı Kerim'in tecvid kurallarına, usul ve adabına uygun okuması gerektiğini vurgulamıştır. Tecvid ilmiyle alakalı olarak verilen yukarıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I-II-III CEVAP: C 7. I.  Dudak II.  Boğaz III. Dil IV.  Burun V.  Ağız ve boğaz boşluğu Yukarıdakilerden hangisi/hangileri harflerin mahreçlerinden biri değildir? A) Yalnız I B) Yalnız IV C) Yalnız V D) IV ve V E) II, III ve IV CEVAP: B 8. Aşağıdakilerden hangisi dille ilgili mahreçlerden biri değildir? A) Dilin ortası ile üst damağın ortası B) Dilin sonu ile küçük dil C) Dil ucu ile üst ön dişlerin dipleri D) Dil ucu ile ön dişlerin uçları E) Dilin ucu ile üst azı dişleri (edrâs) CEVAP: E 9. Ğunne'nin mahreci için hangi seçenek doğrudur? A) Dil mahreci B) Huruf-i Halk C) Dudak mahreci D) Hayşüm E) Boğaz CEVAP: D 10.  "Harflerin sıfatlarını ............, .............. ve ........... açısından üç temel sınıfta ele almamız mümkündür."  Bu cümlede boş bırakılan yerlere uygun kelime grubu aşağıdakilerden hangisidir? A) Kuvvetlilik - zıtlık - devamlılık B) Kuvvetlilik - kalınlık - devamlılık C) Kalınlık - incelik - zıtlık D) Kalınlık - incelik - kuvvetlilik E) Kuvvetlilik - zayıflık – zıtlık CEVAP: A Harflerin Sıfatları 1. Kuvvet Açısından Sıfatlar • Kuvvetli Sıfatlar • Zayıf Sıfatlar 2. Devamlılık Açısından Sıfatlar • Lâzımî Sıfatlar • Ârızî Sıfatlar 3. Zıtlık Açısından Sıfatlar • Zıddı Bulunan Sıfatlar • Zıddı Bulunmayan Sıfatlar 11. Aşağıdakilerden hangisi harflerin kuvvetli sıfatlarından biri değildir? A) İtbâk B) Rihvet C) Kalkale D) İstitâle E) Cehr CEVAP: B Kuvvet Açısından Sıfatlar - Kuvvetli Sıfatlar: Cehr, inhiraf, ismât, isti'lâ, istitâle, itbâk, kalkale,  safir, şiddet, tefeşşî ve tekrir sıfatları kuvvetli sıfatlardır. 12. Aşağıdakilerden hangisi harflerin zayıf sıfatlarından biri değildir? A) Hems B) Beyniyye C) Tefeşşî D) Lîn E) Hafâ CEVAP: C Hems, hafâ, istif'âl, beyniyye, izlâk, lîn ve rihvet gibi sıfatlar zayıf sıfatlardır. 13. Aşağıdaki sıfatlardan hangisinin zıddı vardır? A) Safîr B) Tefeşşî C) İstitâle D) İnfitâh E) Lîn CEVAP: D Zıddı Bulunmayan Sıfatlar: İstitâle, İnhirâf, Kalkale, Lîn, Safîr, Tefeşşî, Tekrîr. 14. Aşağıdakilerden hangisi harflerin lâzımî sıfatlarından biri değildir? A) Mahrec B) Hems C) Tekrîr D) Ğunne E) Hareke CEVAP: E Devamlılık Açısından Sıfatlar - Lâzımî Sıfatlar: Sakin  veya  harekeli  hangi  konumda  olursa  olsun  her  durumda  varolan;  harfin  yapısal özelliğinden kaynaklanan sıfatlara lâzımî sıfat denir. Örneğin ( ذ ) zâl harfinin peltekliği hiçbir zaman bu harften ayrılmaz. 15. Aşağıdakilerden hangisi harflerin ârızî sıfatlarından biri değildir? A) Cehr B) Tefhîm C) İhfâ D) Sekte E) İdğâm CEVAP: A Devamlılık Açısından Sıfatlar - Ârızî Sıfatlar: Harfin fonetik yapısında yer alması veya almaması mümkün olan sıfatlara ârızî sıfat denir. Örneğin  ( ر ) ra  harfinin  duruma  göre  kalın  veya  ince  okunması  onun  ârızî sıfatlarıdır. Ayrıca  harfin  yapısında  süreklilik  göstermeyen,  bazı  durumlarda  bulunan,  bazı durumlarda harften ayrılabilen lîn, kalkale, Tefhim, Sekte, idğam, ihfa vb. sıfatlar ârızî sıfatlardır. 16. "Bir harekeli harfin önünde yer alan ve harfin harekesi türünden olan bir med harfiyle harfin sesinin harekesi yönünde uzatılmasına med denir.  Medler başlıca iki grupta ele alınabilir.  Bunlar ................ ve ................ dir." Aşağıdakilerden hangisi bu cümlelerde boş bırakılan yerlere gelmesi gereken kavram grubudur? A) Medd-i tabiî - Medd-i fer'î B) Medd-i aslî - Medd-i tabiî C) Medd-i fer'î - Medd-i medîd D) Medd-i tabiî - Kasr E) Medd-i mezîd - Medd-i medîd CEVAP: A 17. I.  Aslî meddin bir diğer adı zâtî meddir. II.  Aslî meddin bir diğer adı tabîî meddir. III. Aslî meddin bir diğer kasrdır. Aslî Medd'le ilgili bu bilgilerden hangisi/hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I,II ve III CEVAP: E 18. Medlerle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Ek uzatmaya neden olanlar, hemze ve sükûn'dur. B) Sükûnun neden olduğu medlerden biri medd-i lâzımdır. C) Sükûn harflerdeki harekesizlik durumudur. D) Med harflerinden Elif, Kur'an yazısında sadece bir şekilde yazılır. E) Sükûnun neden olduğu uzatmalardan biri medd-i arızdır. CEVAP: D 19. I.  Cemî mimleri II.  Müenneslik ( ة ) leri III. Ârızî harekeler Verilenlerden hangisi/hangileri revm ve işmam yapılmayan yerlerdendir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III CEVAP: E 20. "Kuvvetli ses duyulacak şekilde harflerin çıkış yerinin sarsılması" anlamına gelen tecvid kuralı hangisidir? A) İzhar B) İhfa C) Kalkale D) Sekte E) İklab CEVAP: C 21. I. ر harfi üstünlü ve ötreli olduğunda kalın okunur. II. ر harfi sâkin olup kendinden önceki harfin harekesi ârızî bir kesre ise ر harfi kalın okunur. III. ر harfi sâkin, önceki harf de sâkin, daha önceki harf ise kesreli olursa ر harfi ince okunur. IV. ر harfi sâkin olup, önceki harf ص olur, daha önceki harf de esreli olursa ر harfi sadece ince okunur. ر harfinin okunuşu ile ilgili yukarıda verilen bilgilerden hangisi/hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) II ve III D) I, II ve III E) I, II ve IV CEVAP: D 22. (Zümer, 39/4) Bu ayette aşağıdaki tecvîd kurallarından hangisi yoktur? A) İklâb B) Lafzatullâh (kalın okunur) C) Hükmü'r-râ D) İzhâr-ı kameriyye E) İdğâm-ı misleyn bilâğunne CEVAP: A 23. Tenvin veya sakin nundan sonra altı tane olan boğaz harflerinden biri gelirse aşağıdaki tecvid kurallarından hangisi olur? A) İklab B) İdğam Maal Ğunne C) İzhar D) İhfa E) Kalkale CEVAP: C 24. Medd-i ârız'da geçilirse hangi tecvid kuralı meydana gelir? A) Meddi Tabii B) Meddi Muttasıl C) Meddi Lazım D) Meddi Ivaz E) Meddi Munfasıl CEVAP: A 25. Aşağıdaki durumlardan hangisinde dudak izhârı (izhâr-ı şefevî) yapılır? A) م şeddeli olursa B) Sakin م harfinden sonra ب harfi gelirse C) Sakin م harfinden sonra م harfi gelirse D) Sakin ن harfinden sonra م harfi gelirse E) Sakin م harfinden sonra م ve ب harfi dışında başka bir harf gelirse CEVAP: E