Ünite 1 - İslâm Öncesi Arabistan - Alıştırma Soruları 2

[Arif ARSLANER]

1 ) Aslen Arap olmayıp sonradan Araplaşan kabilelere ne ad verilir? A ) Arab-ı Gatafân B ) Arab-ı aribe C ) Arab-ı bâkiye D ) Arab-ı Mütearribe E ) Arab-ı bâide Çözüm : Arab-ı Müsta`ribe (Mütearribe). Aslen Arap olmayıp sonradan Araplaşan kabilelerden meydana gelmektedir. Bunların soyu Hz. İbrahim'in oğlu Hz. İsmail'e dayandığı için İsmailîler veya onun soyundan gelen uzak torunlarına nispetle Adnânîler, Meaddîler, Nizârîler de denilmektedir. Kuzey Arapları adıyla da bilinirler. Hz. İsmâil'in ana dili babası gibi Ârâmîce, Keldânîce veya İbrânîce idi. Onun soyu Arapça'yı Mekke'de öğrenip Cürhümlüler'e karışarak Araplaştığı için Arab-ı müsta`ribe adıyla anılmıştır. Hz. Peygamber'in yirmi birinci göbekten atası olan Adnân'a mensup başlıca kabileler ve kolları şöyle sıralanabilir: Mead, Nizâr, Rebîa, Mudar KaysAylân, Gatafân, Kinâne, Kureyş, Kusay, Hâşim vs. Doğru cevap D şıkkıdır. 2 ) Aşağıdakilerden hangisi hac mavsimi eşhürü'l-hurum denilen "haram aylar"dan biri değildir? A ) şaban B ) zilkade C ) zilhicce D ) muharrem E ) receb Çözüm : hac mavsimi eşhürü'l-hurum denilen "haram aylar" zilkade, zilhicce , muharrem, receb'dir. Doğru cevap "A" şıkkıdır. 3 ) Rivayete göre Cürhümlülere mensup bir erkek ile bir kadın bir gece gizlice Kâbe'ye girip burada birleştikleri için taşlaşmış ve bunlardan biri Safâ tepesine diğeri de Merve tepesine dikilmişti. İki taş uzun zaman içinde unutulup burada kalmış, Amr b. Luhay Mekke'ye hâkim olduğunda bunlara daha önceki nesillerin ibadet ettiğini söyleyerek insanları bunlara tapmaya yönlendirmiştir. Böylece başlangıçta ibret için dikilen iki taş, zamanla ibadet edilen putlar haline gelmiş oldu. Daha sonra Kusay b. Kilâb bu iki putu Kâbe'nin önüne Zemzem Kuyusu'nun yanına koydu. Kureyşliler hac sırasında bunların önünde traş olur, kurban keserlerdi. Yukarıda anlatılan putlar aşağıdakilerden hangisidir? A ) Lat ve Menat B ) Menat ve Uzza C ) Uzza ve Hübel D ) İsâf ve Nâile E ) Hübel ve Lat Çözüm : Rivayete göre Cürhümlülere mensup bir erkek ile bir kadın bir gece gizlice Kâbe'ye girip burada birleştikleri için taşlaşmış ve bunlardan biri Safâ tepesine diğeri de Merve tepesine dikilmişti. İki taş uzun zaman içinde unutulup burada kalmış, Amr b. Luhay Mekke'ye hâkim olduğunda bunlara daha önceki nesillerin ibadet ettiğini söyleyerek insanları bunlara tapmaya yönlendirmiştir. Böylece başlangıçta ibret için dikilen iki taş, zamanla ibadet edilen putlar haline gelmiş oldu. Daha sonra Kusay b. Kilâb bu iki putu Kâbe'nin önüne Zemzem Kuyusu'nun yanına koydu. Kureyşliler hac sırasında bunların önünde traş olur, kurban keserlerdi. Bunlar İsâf ve Nâile'dir. Doğru cevap "D" şıkkıdır. 4 ) Kureyş kabilesinin önemli meselelerinin görüşülüp karara bağlandığı yere ne ad verilir? A ) Darunnedve B ) Kıyade C ) Liva D ) Hicabe E ) Sikaye Çözüm : Burası bir asiller meclisi olup önemli toplantıların yapıldığı bir yerdir Doğru cevap A şıkkıdır. 5 ) M.Ö. 750-115 yılları arasında hüküm süren, tarıma önem vererek su bendleri inşa eden Güney Arabistan'da kurulmuş Arap Devleti aşağıdakilerden hangisidir? A ) Sasaniler B ) Maînliler C ) Himyerîler D ) Sebeliler E ) Habeşliler Çözüm : Güney Arabistan'da kurulan devletlerden biri de Sebe Devleti'dir. Merkezi Me'rib şehri olan Sebeliler ticaretin yanında tarıma önem vermiş ve bu amaçla bazı su bendleri inşa  etmişlerdir. M.Ö. 750-115 yılları arasında hüküm süren Sebeliler Himyerîler tarafı ndan yıkılmıştır. Doğru seçenek D şıkkıdır. 6 ) Kâbe'yi ziyarete gelen hacılara su temini görevi demek olan terim aşağıdakilerden hangisidir? A ) Rifâde B ) Livâ C ) Sikâye D ) Kıyâde E ) Sidâne Çözüm : Bu terim sikayedir. Doğru cevap C şıkkıdır. 7 ) - Merkezi Petra şehriydi. - Filistin'in güneyinde Akabe körfezi ile Lût gölü arasında hüküm sürmüştür. - Muhtemelen m. ö. IV. yüzyılın sonlarında kurulmuştur. Yukarıda bilgileri verilen İslamiyet öncesi devlet aşağıdakilerden hangisidir? A ) Maînliler B ) Sebeliler C ) Gassânîler D ) Nabatîler E ) Kindeliler Çözüm : Verilen bilgiler, Nabatî Krallığı'na aittir. Doğru cevap D'dir. Doğru cevap D şıkkıdır. 8 ) ............ bölgesi Kızıldeniz'in doğusunda, kuzeyde Ürdün'ün liman şehri Eyle'den (Akabe) güneyde Yemen sınırındaki Asîr'e ve doğuda Necid çöllerinden Irak'a kadar uzanır; kuzey ve doğu sınırlarının nerede bittiği ihtilaflıdır. Yukarıda bış bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A ) Mekke B ) Medine C ) Yemen D ) Hicaz bölgesi E ) Uman Çözüm : Hicaz bölgesi Kızıldeniz'in doğusunda, kuzeyde Ürdün'ün liman şehri Eyle'den (Akabe) güneyde Yemen sınırındaki Asîr'e ve doğuda Necid çöllerinden Irak'a kadar uzanır; kuzey ve doğu sınırlarının nerede bittiği ihtilaflıdır. Tarihin ilk dönemlerinden itibaren Hicaz, Suriye bölgesi ile Yemen'i birbirine bağlayan ana ticaret yolunun üzerinde idi. Yemen'den başlayıp Akabe körfezine ulaşan ticaret yolu Mekke ve Medine'den (Yesrib) geçerek Akabe körfezinden Akdeniz limanlarına bağlanmaktaydı. Hicaz'ın en önemli şehirleri Mekke, Medine ve Tâif 'ti. Doğru cevap D'dir. 9 ) I. Arabistan'ın İslâm tarihi bakımından en önemli bölgesi Hicaz'dır. II. Yeryüzünde Allah'a kulluk maksadıyla yapılmış ilk mâbed Kâbe'dir. III. Hicaz'ın en önemli şehirleri Mekke, Medine ve Tâif 'ti. İslamiyet öncesine Arabistan'a ilişkin yukarıdaki bilgilerden hangisi/hangileri doğrudur? A ) I ve II B ) II ve III C ) Yalnız I D ) I ve III E ) I, II ve III Çözüm : Arabistan'ın İslâm tarihi bakımından en önemli bölgesi Hicaz olduğu gibi bu bölgenin en önemli şehri de Mekke'dir. Hicaz'ın diğer önemli şehirleri Medine ve Tâif 'ti. Yeryüzünde Allah'a kulluk maksadıyla yapılmış ilk mâbed olan Kâbe, inşâ edildiğinden günümüze kadar Kur'ân-ı Kerîm'de de ifade edildiği gibi Allah'ın evi (Beytullah) olarak bilinen en kutsal ve en güvenilir bir mekândır. Doğru cevap E'dir. 10 ) I. Peşpeşe kurulan panayırlar (esvâku'l-'Arab), yarımada ve Mekke ticareti açısından kritik önemdeydi. II. Aslen Arap olmayıp sonradan Araplaşan kabilelere Arab-ı Âribe denir. III. Arap toplumunda hürler, eşrâf ve avam olmak üzere ikiye ayrılırdı. İslamiyet öncesi Arabistan'da sosyo-kültürel hayata dair yukarıdakilerden hangisi/hangileri doğrudur? A ) Yalnız I B ) I, II ve III C ) I ve II D ) II ve III E ) I ve III Çözüm : Aslen Arap olmayıp sonradan Araplaşan kabilelere Arab-ı Müsta`ribe (Mütearribe) denir. Doğru cevap E'dir.